قائم در شعر فارسی

ادبیات فارسی غنی ایران زمین سرشار از مضامین بسیار زیبایی پیرامون ائمّه اطهار و پیامبران علیهم السّلام گذشته الهی است. ذکر نام خجسته امام زمان (عج) هم در شعر فارسی، سابقه ای بس قدیم دارد.
«اسدی طوسی» شاعر حماسه سرای معروف قرن پنجم هجری، در آغاز گرشاسب نامه ضمن اشاره به حکمت دین و لزوم دینداری، و تأکید بر حقّانیت دین اسلام، ذکر فرخنده امام غائب، حضرت مهدی (عج) را این چنین ادا کرده است:
جهان را نه بر بیهده کرده اند
تو را نز پی بازی آورده اند
ره دین بیاب از خِرَد، چون سزاست
که گیتی بدین ایستادست راست
از این پس نباشد پیمبر دگر
کند دین پیغمبری آشکار
بدارد جهان بر یکی دین پاک
بر آرد ز دجّال و خیلش هلاک
رسد زآسمان هر پیمبر فراز
شوند از پس مهدی اندر نماز
«شیخ فرید الدّین عطّار نیشابوری» شاعر قرن 6و 7 هجری قمری و متوفّی سال 618 هجری قمری چنین می گوید:
صد هزاران اولیاء روی زمین
از خدا خواهند مهدی را یقین
یا الهی مهدیم، از غیب آر
تا جهان عدل گردد آشکار
«مهدی» هادیست تاج اتقیاء
بهترین خلق، برج اولیاء
ای ولای تو معیّن آمده
بر دل و جانها همه روشن شده
ای تو ختم اولیای این زمان
وز همه معنی نهانی جان جان
ای تو هم پیدا و پنهان آمده
بنده «عطّارت» ثناخوان آمده
«خواجه حافظ شیرازی»،شاعر عارف قرن هشتم نام آن بزرگوار را در شعر خویش ذکر کرده است:
کجاست صوفی دجّال فعل مُلحِد شکل
بگو بسوز که «مهدی» دین پناه رسید
شب وصل است و طی شد نامه هجر
سلامُ فیه حتّی مَطْلَعِ الفَجْر
دلا در عاشقی ثابت قدم باش
که در این ره نباشد کار بی اجر
برآ ای صبح روشندل خدا را
که بس تاریک می بینم شب هجر
دلم رفت و ندیدم روی دلدار
فغان از این تطاول، آه از این زجر
و شعری دارد با مطلع:
ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی
دل بی تو به جان آمد وقت است که باز آیی
«شیخ محمود شبستری» دیگر شاعر نامدار ایران (در گذشته به سال 720 هجری قمری) گفته است:
بسی گفتند از عیسی و مهدی
مجرّد شو، تو هم عیسای عهدی
ز مهدی، گرچه روزی چند،پیشی
بکش دجّال خود مهدیّ خویشی
حکیم و عارف بزرگ قرن یازدهم هجری، «ملّا محسن فیض کاشانی» که تعداد ابیات او را شش تا هفت هزار بیت نوشته اند، این گونه فریاد رس را می خواند:
ای تو ما را راحت جان الغیاث
دردها را جمله درمان الغیاث
قائم آل پیامبر (ص) دستگیر
بی توأم افتان و خیزان الغیاث
کار شرع از دست شد بیرون خرام
تازه کن آئین ایمان الغیاث
عالمی گردید مالامال شرّ
از جفا و جور و طغیان الغیاث
خون ما خوردند این دجّالیان
مهدی و هادی دوران الغیاث
در میان شاعران معاصر هم دلسوختگان حریم یار، زمزمه هایشان را بعضاً به چاپ سپرده اند:
ای نهان ساخته از دیده ما صورت خویش
بدر از پرده غیب آی و نما طلعت خویش
نه همین چشم به راه تو مسلمانانند
عالمی را نگران کرده ای از غیبت خویش
(«مهدی موعود»، ص 1283 (شاعر: محمّد علی فتی تبریزی))