اسم الکتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام المؤلف : جمعی از نویسندگان الجزء : 1 صفحة : 844
مناجات راغبین
این مناجات معروف به «مناجات راغبین» است که امام علیهالسلام به آنچه
در نزد خداست دل بسته و از آنچه در دست دیگران است دل بریده است: «الهی
ان کان قل زادی فی المسیر الیک فلقد حسن ظنی بالتوکل علیک، و ان کان جرمی
قد اخافنی من عقوبتک فان رجائی قد اشعرنی بالأمن من نقمتک؛ و ان کان ذنبی
قد عرضنی لعقابک فقد آذننی حسن ثقتی بثوابک، و ان انامتنی الغفله عن
الاستعداد للقائک، فقد نبهتنی المعرفة بکرمک و آلائک، و ان اوحش ما بینی و
بینک فرط العصیان و الطغیان، فقد آنسنی بشری الغفران و الرضوان، اسالک
بسبحات وجهک و بانوار قدسک، و ابتهل الیک بعواطف رحمتک و لطائف برک، ان
تحقق ظنی بما أؤمله من جزیل اکرامک، و جمیل انعامک فی القربی منک، و الزلفی
لدیک، و التمتع بالنظر الیک، و ها انا متعرض لنفحات روحک و عطفک، و منتجع
غیث جودک و لطفک، فار من سخطک الی رضاک هارب منک الیک راج احسن ما لدیک
معول علی مواهبک، مفتقر الی رعایتک. الهی ما بدأت به من فضلک فتممه، و ما وهبت لی من کرمک فلا تسلبه، و ما سترته علی بحلمک فلا تهتکه، و ما علمته من قبیح فعلی فاغفره. الهی
استشفعت بک الیک و استجرت بک منک اتیتک طامعا فی احسانک راغبا فی امتنانک
مستسقیا وابل طولک مستمطرا غمام فضلک طالبا مرضاتک قاصدا جنابک واردا شریعة
رفدک ملتمسا سنی الخیرات من عندک، وافدا الی حضرة جمالک، مریدا وجهک،
طارقا بابک، مستکینا لعظمتک و جلالک، فافعل بی ما انت اهله من المغفرة و
الرحمة، و لا تفعل بی ما انا اهله من العذاب و النقمة برحمتک یا ارحم
الراحمین.» «خداوندا اگر راه توشه من برای سفر به سوی تو اندک است، اما حسن
ظنم نسبت به اعتماد به تو بسیار است و اگر جرم من باعث بیمناک شدن از
عقوبت توست، ولی امیدم به کرمت مرا به بخشش تو از انتقام گرفتنت نوید
میدهد، و اگر گناهم مرا در معرض کیفر تو قرار میدهد و لیکن وثوق و
اطمینانم از اجر و ثوابت خبر میدهد، و اگر غفلتم مرا از دیدار تو باعث شد
که استعداد مرا از دست داده و به خواب روم اما ایمان و معرفتم به بزرگواری و
نعمتهایت توجه داد و اگر زیاده رویم در عصیان و سرکشی مرا بیمناک ساخته
است و لیکن بشارت مغفرت و رضای تو باعث آرامش خاطر من شده است، خدایا به
اشراق جمال و انوار ذات بیمثالت درخواست دارم و به عواطف رحمت و لطایف
احسانت التماس میکنم که امیدم را نسبت به احسان فراوان و انعام نیکویت در
مقام قرب و تقرب به پیشگاهت و به مشاهده حسن و جمالت مرا بهرهمند گردانی و
من که خود را در معرض نسیم لطفت قرار دادهام و درخواست باران جود و سخایت
را دارم و از خشم و غضبت به سوی لطفت گریزانم و از عذابت به سوی عفوت
میگریزم و بدانچه در نزد تو بهتر است امیدوارم و تنها اعتمادم به بخششهای
توست و به رعایت تو نیازمندم. خدایا نعمتی را که از فضل و کرم خویش
آغاز فرمودهای به انجام رسان و آنچه از راه کرم به من دادهای زایل مگردان
و گناهانی را که از روی حکمت و مصلحت پنهان داشتهای بر ملا مساز و از
کارهای بدم که تو آگاهی در گذر. خداوندا ذات مقدس تو را به درگاهت شفیع
قرار داده و از قهر تو به پیشگاهت پناه میآورم، خدایا در حالی به سوی تو
آمدهام که چشم طمع به احسان تو دارم و به نعمتهایت اشتیاق میورزم؛ تشنه
باران لطف و ابر عنایتت هستم، خشنودی تو را طالبم و قصد توجه به درگاهت را
دارم و بر جویبار احسانت وارد گشته و درخواست عالیترین نوع خیرات تو را
میجویم، در حالی که به محضر بسیار نیکویت به مهمانی آمده و آهنگ مشاهده
رحمت تو را دارم و حلقه بر در کرمت میکوبم و به دیدار عظمت و جلالت
نیازمندم، پس خدای من، با من چنان رفتار کن که خود شایسته آنی از روی بخشش و
رحمت خویش نه آن چنان که من شایستگی دارم از عذاب و کیفر، به حق رحمت و
احسانت ای بخشندهترین بخشایندگان.» امام علیهالسلام در این مناجات حسن ظن
خود را نسبت به کرم و عفو الهی و امید فراوان خویش به بزرگواری و کرم
خداوندی و ایمان و اعتقاد راسخ به نیکوکاری وی ابراز داشته و دست توسل به
عنایت ذات اقدس او زده و تنها به او دل بسته است با امید به عواطف رحمت و
رأفتش و این مناجات توأم با تضرع و خضوع و خشوع به درگاه الهی میباشد. منبع: تحلیلی از زندگانی امام سجاد (جلد 2)؛ باقر شریف قرشی؛ ترجمه محمد رضا عطائی؛ کنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1372.
اسم الکتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام المؤلف : جمعی از نویسندگان الجزء : 1 صفحة : 844