کمیل یکی از یاران مخلص امیرالمؤمنین است، می‌گوید:
از امیرالمؤمنین (ع) پرسیدم، انسان گاهی گرفتار گناه می‌شود و به دنبال آن از خدا آمرزش می‌خواهد، حد آمرزش خواستن چیست؟
فرمود:
حد آن توبه کردن است.
کمیل: همین مقدار؟
امام علیه‌السلام نه!
کمیل: پس چگونه است؟
امام: هرگاه بنده گناه کرد، با حرکت دادن بگوید استغفرالله.
کمیل: منظور از حرکت دادن چیست؟
امام: حرکت دادن دو لب و زبان، به شرط این که دنبال آن حقیقت نیز باشد.
کمیل: حقیقت چیست؟
امام: دل او پاک باشد و در باطن تصمیم بگیرد و به گناهی که از آن استغفار کرده باز نگردد.
کمیل: اگر این کارها را انجام دادم از استغفار کنندگان هستم؟
امام: نه!
کمیل چرا؟
امام: برای این که تو هنوز به اصل آن نرسیده‌ای.
کمیل: پس اصل و ریشه استغفار چیست؟
امام: انجام دادن توبه از گناهی که از آن استغفار کردی و ترک گناه. این مرحله، اولین درجه عبادت کنندگان است.
به عبارت دیگر، استغفار اسمی است که شش معنی دارد؛
1- پشیمانی از گذشته.
2- تصمیم بر بازنگشتن بدان گناه به هیچ وجه. (تصمیم بر این که گناهان گذشته را هیچ وقت تکرار نکنی).
3- پرداخت حق همه انسانها که به او بدهکاری.
4- ادای حق خداوند در تمام واجبات.
5- از بین بردن (آب کردن) هرگونه گوشتی که از حرام بر بدنت روییده است، به طوری که پوستت به استخوان بچسبد سپس گوشت تازه میان آنها بروید.
6- به تنت بچشانی رنج طاعت را، چنانچه به او چشانیده‌ای لذت گناه را.
در این صورت توبه حقیقی تحقق یافته و انسان از توبه کنندگان به شمار می‌رود. [1] .