فرع‌

اگر مخالف حق (يعنى سنّى) در زمان ضلالتش حجّ را بجاى آورد و سپس به شرف تشيّع مستبصر شد لازم نيست آن را اعاده كند مگر در يك صورت و آن اين است كه به عملى كه از نظر اهل حق (يعنى شيعه) ركن هست اخلال وارد نمايد.

بلى، البته مستحب است مخالف بعد از استبصار و اختيار تشيّع حجّى را كه در عهد سنّى بودنش انجام داده اعاده كند.

حجّ سببى‌[1]و احكام آن‌

الف: اگر كسى نذر حج نمود و آن را مطلق گذاشت يك مرتبه كه به حج رود كفايت مى‌كند

ب: حج نذرى كفايت از حجّة الاسلام نمى‌كند ولى برخى فرموده‌اند:

در موردى كه حجّة الاسلام بر ناذر واجب باشد و وى پس از نذر حجّ را به نيّت نذر انجام دهد از هردو مجزى است اما در غير اين صورت از آن كفايت نمى‌كند.

ج: اگر ناذر در صيغه عقد نذر را مقيّد به حجة الاسلام نمود يعنى گفت نذر مى‌كنم حجّة الاسلام را انجام دهم پس تنها يك حج بر او واجب است.

[1] مقصود از حجّ سببى حجّى است كه با اسباب عارضى نظير: نذر و عهد و قسم و اجير شدن واجب گردد.