اسم الکتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 215
استعمال مشتقّ بلحاظ حال تلبّس بعقيده تمام ارباب نظر استعمال حقيقى
مىباشد مثلا اگر زيد در روز شنبه ضارب بوده و يكشنبه اين وصف از وى منقضى شده
باشد و در اين روز بگوئيم: زيدى كه روز شنبه ضارب بود آمد قطعا اين اطلاق حقيقى مىباشد.
قوله: فى انّه حقيقة فى خصوص ما تلبّس: ضمير در « انّه » به مشتقّ راجع است و مقصود از « ماء موصوله» ذات مىباشد.
قوله: فى الحال: يعنى حال نطق.
قوله: او انّه حقيقة فى كليهما: ضمير در « انّه » به مشتقّ و در « كليهما » به ما تلبّس و ما انقضى عنه عود مىكند.
قوله: فيما يتلبّس بالمبدء فى المستقبل: مثلا به فرزند عالم و مجتهد
كه فعلا صغير و طفل است باعتبار اينكه در آينده مجتهد مىشود بگويند: هذا مجتهد.
قوله: الى الاوّل: مقصود وضع مشتقّ براى خصوص من
يتلبّس بالمبدأ مىباشد.
قوله: الى الثّانى: مراد وضع مشتقّ براى اعمّ از
من يتلبّس و من انقضى مىباشد.
قوله: اقوال اخر فيها: ضمير در « فيها » به مسئله مشتقّ راجع است.
قوله: لا يهمّنا التّعرّض لها: ضمير در « لها » به تفصيلات راجع مىباشد.
قوله: و اهمّ شيئ يعنينا فى هذه المسئلة: يعنى و مهمّترين امرى كه در
اينمسئله (مسئله مشتقّ) مقصود ما است.
قوله: قبل بيان الحقّ فيها: ضمير در « فيها » به هذه المسئلة راجع است.
قوله: و هو اصعب ما فيها: ضمير « هو » به « اهمّ شيئ» و در « فيها » به هذه المسئلة راجع است.
قوله: مثالا له: ضمير در « له » به موضع الخلاف عود مىكند.