تجزيه و تركيب‌

و كنيابة: معطوف است به « كالشّبه الوضعى».

عن الفعل: جارّ و مجرور، متعلّق است به نيابت.

بلا تأثّر: جارّ و مجرور، متعلّق است به استقرّ، حال است براى « نيابت ».

و كافتقار: معطوف است به نيابت.

اصلا: صفت است براى « افتقار ».

ترجمه:

و نيز مانند نيابت اسم از فعل بدون اينكه در آن اثرى پيدا شود و همچنين مثل افتقار و احتياج اسم به غير در صورتيكه نياز مزبور اصلى باشد نه عارضى.

شرح عربى:

و كالشّبه الاستعمالى بان يلزم طريقة من طرائق الحروف، كنيابة له عن الفعل، فى العمل بلا حصول تأثّر فيه يعامل كما فى اسماء الافعال، فانّها عاملة غير معمولة على الارجح.

و كافتقار له الى الجملة ان اصّلا كما فى الموصولات بخلاف افتقاره الى مفرد كما فى سبحان او افتقار غير ما اصّل و هو العارض كافتقار الفاعل للفعل و النّكرة لجملة الصّفة.

و اعرف اللّذان و اللّتان، لما تقدّم.

ترجمه و شرح:

بيان شباهت استعمالى و افتقارى‌اسم به حروف‌

مصنّف گويد:

ديگر از اقسام شباهت مدنى كه اسم را مبنى مى‌نمايد اينستكه اسم در عمل نمودن از فعل نيابت كرده بدون اينكه در آن اثرى حاصل شود يعنى نظير حروف عامل بوده بدون اينكه معمول واقع شود.