و يسمّى لازما و غير واقع.

و تعديته فى الثّلاثىّ المجرّد بتضعيف العين او بالهمزة كقولك:

فرّحت زيدا و اجلسته.

و بحرف الجرّ فى الكلّ نحو:

ذهبت بزيد و انطلقت به.

ترجمه:

تنبيه‌فعل لازم و فعل متعدّى‌

فعل يا متعدّى بوده و آن فعلى است كه از فاعل تجاوز كرده و اثرش بمفعول به برسد مانند قول شما كه مى‌گوئيد:

ضربت زيدا (زدم زيد را).

و ناميده مى‌شود همچنين بنام: واقع و مجاوز.

و يا غير متعدّى مى‌باشد و آن فعلى است كه از فاعل تجاوز نكند مانند:

حسن زيد (نيكو است زيد).

و ناميده مى‌شود لازم و غير واقع.

متعدّى كردن فعل ثلاثى مجرّد

متعدّى كردن فعل لازم در ثلاثى مجرّد يا باين است كه عين الفعلش را مشدّد كرده و يا باضافه نمودن همزه در ابتدائش مى‌باشد همچون قول شما كه مى‌گوئيد:

فرّحت زيدا (شاد نمودم زيد را) و اجلسته (نشانيدم او را).

و همچنين بواسطه حرف جرّ مى‌باشد در تمام افعال لازم مانند: