ايشان بر اين كلام آنستكه:

هيچگاه شيئى بواسطه خودش بيان و آشكار نمى‌گردد بلكه ديگرى بايد اين نقش را عملى سازد.

شرح‌

قوله: انّه لا يكون بلفظ الاوّل: ضمير در « انّه » به عطف بيان راجع بوده و مقصود از « لفظ اوّل» متبوع مى‌باشد.

قوله: و يجوز ذلك: يعنى و يجوز كون التّابع بلفظ المتبوع.

قوله: بشرط ان يكون مع الثّانى: مقصود از « ثانى » تابع يعنى بدل مى‌باشد.

قوله: فانّها قد اتّصل بها: ضمائر مؤنّث به « كلّ الثانيه» عود مى‌كنند.

قوله: سبب الجثّو: كلمه « جثو » يعنى بهت و تحيّر.

قوله: و تبعه على ذلك: ضمير مفعولى در « تبعه » به ابن طراوه راجع بوده و مشار اليه « ذلك » عدم كون عطف البيان من لفظ الاوّل، مى‌باشد.

متن: و فيه نظر من اوجه:

احدها: انّه يقتضى انّ البدل ليس مبينا للمبدل منه، و ليس كذلك، و لهذا منع سيبويه « مررت بى المسكين و بك المسكين» دون « به المسكين» و انّما يفارق البدل عطف البيان فى انّه بمنزلة جملة استؤنفت للتّبين، و العطف تبيين بالمفرد المحض.

ترجمه:

اشكال و ايرادات مصنّف بر دليل ابن طراوه‌

مصنّف گويد:

در دليلى كه ابن طراوه آورد از چند جهت اشكال و مناقشه وجود دارد: