[مقدمه‌]

بسم اللّه الرّحمن الرّحيم‌

ستايش بيكران و حمد بى‌قياس خالقى را سزد كه جمله كائنات و كافّه موجودات را بلباس هستى ملبّس نموده و افسر «ولقد كرّمنا بنى آدم» را بر تارك اشرف خلائق استوار كرده و امتياز « علّمه البيان» را نصيب او گردانيده است.

و بهترين درودها و با اخلاص‌ترين تحيّات بر افضل موجودات و اشرف مخلوقات حضرت نبوىّ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و خليفه بلافصلش جناب علوى عليه آلاف التّحيّة و السّلام و ذرّيّه طاهر و مطهّرشان يعنى حضرات معصومين عليهم السّلام.

و نفرين ابدى بر دشمنان و مخالفين ايشان باد.

امّا بعد: بر ارباب فنّ و صاحبان كمال پوشيده نيست كه فنّ عربيّت على الخصوص صنعت نحو از فنون و صنايع ارزشمندى است كه نوع علوم متداول در اعصار و ازمان وابسته بآن بوده و مى‌توان ادّعاء كرد كه از مقدّمات آنها محسوب مى‌شود از اينرو بر طالبين فضل لازم است كه اين فنّ شريف را تا حدّ رفع نياز تحصيل كرده و بدين ترتيب بتوانند از علوم و معارف ديگر بهره بگيرند و در اين زمينه كتب و رسائل بسيارى از خامه پرفيض ادباء و فضلاء تأليف و تصنيف گرديده كه هركدام بنوبه خود از ارزش والائى برخوردار هستند و از جمله آنها كتاب « مغنى اللّبيب» تأليف محقّق نامى و اديب اريب ابن هشام انصارى مى‌باشد، اين كتاب مشتمل بر هشت باب بوده كه تمام داراى محتوائى عالى و مضمونى بس دقيق و لطيف مى‌باشند على الخصوص « باب رابع» آن‌كه بگفته مصنّفش اين باب واجد مسائلى است كه جهل آن بر شخص اديب قبيح و ناپسند است از اينرو داعى بر حسب تقاضا و خواسته بسيارى از طالبين علم و ادب تصميم بر تأليف شرحى بفارسى بر آن گرفته كه در آن حتّى الامكان معضلات و مشكلات كتاب حلّ شده و اشعار و شواهدش ترجمه گشته تا بدينوسيله قارئين و مبتديان از آن بهره‌مند گشته و از متن كتاب استفاده كافى را ببرند و نام آنرا « الكلام الغنى» فى « شرح المغنى» نهادم، اميد است اهل فضل حقير را از دعاء خير فراموش نكرده و در صورت برخورد به اشتباه و غلط كه نشانه بى‌مايگى و عدم اطّلاع كافى مؤلّف است آنرا با قلم عطوفت اصلاح كرده و ناديده انگارند در ضمن وظيفه خود ميدانم كه در اينجا از زحمات طاقت‌فرساى فاضل محترم مدير انتشارات حاذق يعنى جناب آقاى محمّد حاذق‌فر كه در تنظيم و ترتيب و صفحه‌آرائى كتاب و تصحيح و مقابله مندرجات آن سعى بليغ نموده‌اند كمال تشكّر را بنمايم و توفيق روزافزون ايشان را از درگاه احديّت مسئلت دارم.

سيّد محمّد جواد ذهنى تهرانى‌