اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 278
در اينمثال خبر « انّ » الاسد بوده كه اسم محض مىباشد و پرواضح است
چنين كلمهاى (اسم محض) كوچكترين اشعار و اشارهاى بمصدر ندارد لذا چطور مىتوان
آنرا بمصدر تأويل برد.
پايان كلام سهيلى
مصنّف مىگويد:
قبلا گفتيم اين قبيل از اخبار را مىتوان بوسيله تقدير گرفتن لفظ « كون » بمصدر تأويل برد يعنى مصدر مؤوّل را از لفظ « كون » مىآوريم و بدينوسيله اشكال و استبعاد سهيلى دفع ميشود.
و بهرصورت « انّ » مؤكّده و مشدّده باتّفاق تمام ارباب ادب گاهى
مخفّف ميشود يعنى تشديدش حذف مىگردد و عملش باقى ميماند يعنى بعد از سقوط تشديد
باز نصب به اسم و رفع به خبر مىدهد بهمان شرح و بيانى كه در « ان » خفيفه گذشت قسم دوّم از « انّ » آنستكه لغتى در « لعّل » باشد باينمعنا كه همان لعّل است منتهى بصورت « انّ » خوانده مىشود همچون قول برخى از اهل لسان كه مىگويند:
ائت السّوق انّك تشترى لنا شيئا (به بازار برو شايد براى ما چيزى
بخرى) شاهد در « انّك » است كه بمعناى « لعلّك » مىباشد.
و نيز مانند كم انّها اذا جائت لا يؤمنون (چگونه بگفته كفّار مطمئن
مىشويد، شايد ايشان از آنهائى بوده كه اگر آيتى آيد هرگز بدان ايمان نياورند).
شاهد در « انّها » است كه بمعناى « لعّلها » مىباشد.
البته در اينقسم از « انّ » صحبت و كلام بسيار است كه انشاء اللّه در مبحث
لام بآن خواهيم پرداخت.
شرح
قوله: انّها موصول حرفى: ضمير در « انّها » به « انّ » راجعست.
قوله: مع معموليه: يعنى با اسم و خبرش.
قوله: من لفظه: يعنى من لفظ الخبر المشتق.
اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 278