اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 266
شد: انّ يوم الخميس (روز پنجشنبه ناله شد).
و محتمل است اين لفظ فعل امر مفرد مذكر حاضر باشد از ماده « اينن » يا فعل امر جمع مؤنث باشد از ماده « الاين » يا « آن » بمعناى نزديك شد چنانچه ممكن است صيغه امر
حاضر، مفرد، مؤنث، مؤكد به نون تأكيد از ماده « وأى » بمعناى وعد باشد همچون قول شاعر كه مىگويد:
انّ هند المليحة الحسناء
واى
من اضمرت لخل وفاء
يعنى: وعده بده البته البته اى هندى كه نمكين و زيباروى هستى وعدهاى
همچون وعده كسيكه در دل گرفته براى دوستش وفاء به عهد نمايد.
شاهد در « انّ » است كه صيغه مفرد مؤنث امر حاضر از ماده « وأى » بمعناى وعد مىباشد.
و قبلا شرح آن گذشت.
و احتمال دارد لفظ « انّ » مركب باشد از « ان » نافيه و « انا » همچون كلام برخى كه مىگويند: انّ قائم.
اصل آن: ان انا قائم بوده پس در آن آنچه شرحش قبلا گذشت عملى گرديد.
بنابراين اقسام انّ دهتا مىشود كه هشتتاى آن گفته شد و دوتاى ديگر
عبارتند از:
انّ مؤكده و انّ جوابيّه.
[كلمه «الايْن]
تنبيه ديگر
در كتاب صحاح اللّغة آمده است:
الاين يعنى به سختى انداختن.
ابو زيد مىگويد:
از اين ماده هيچ فعلى بنا نميشود ولى در اين مقاله اختلاف است.
پايان كلام ابو زيد
اسم الکتاب : الکلام الغنی؛ شرح فارسی بر باب اول مغنی المؤلف : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد الجزء : 1 صفحة : 266