11 جملات اسميه ساده (2)

توضيح قسم سوّم خبر (شبه جمله):

تاكنون با دو قسم از انواع خبر (مفرد، جمله) آشنا شديد. قسم سوّم خبر، « شبه جمله» است؛ مانند: « علي في الدار». در اين‌گونه جملات، جزئى از جمله حذف شده است و آن، كلمه‌اى است كه بر « وجود داشتن» يا « استقرار » دلالت دارد؛ اين كلمه ممكن است فعل يا اسم باشد.

خلاصه آن‌كه:

1. در امثال « علي في الدار»، جزئى مانند « استقر » يا « كان » حذف شده است؛ مى‌توان اين جزء را قبل از « في الدار» فرض كرد.

2. اين جزء محذوف، حتما بر « وجود داشتن» دلالت دارد. به همين جهت به فعل « استقر » و مانند آن افعال عموم گويند، زيرا اصل « وجود داشتن» را مى‌رسانند. [1]

مثال‌هايى مانند: « علي في الدار» و « قلمك عندي» (قلم تو نزد من است) داراى خبرى هستند كه به آنها « شبه جمله» گفته مى‌شود [2] كه به دو نوع تقسيم مى‌شوند:

نوع اوّل: جار و مجرور

تعدادى از حروف جر عبارتند از: « من، في، على، إلى، ل، ب، عن».

[1] . در مقابل اين افعال، افعالى‌اند كه نوع خاصى از وجود را مى‌رسانند؛ مانند: خوابيدن و خوردن كه به آنها افعال خصوصى گفته مى‌شود.

[2] . دليل اين نام‌گذارى اين است كه جار و مجرور و ظرف با فعلى كه در تقدير است (مستقر) معناى يك جمله را مى‌رساند.