اسم الکتاب : مفاهیم علم نحو المؤلف : العصاری، محمود رضا الجزء : 1 صفحة : 129
32 حروف
عامل (1)
حروف ناصب مضارع
الف) « ان »: به
مثالهاى زير توجّه كنيد:
- احبّ ان تكرم
- يحسن ان تصلّي علي محمّد و آله
در عبارتهاى بالا، « ان » به افعال « تكرم » و
« تصلّي » نصب داده و جزء حروف ناصب فعل
مضارع شمرده مىشود. آيا مىدانيد كه « ان »، در اين عبارت چه اثر معنوى دارد؟ در عبارت اوّل، « ان تكرم» مفعول به « احبّ » و در عبارت دوّم، « ان تصلّي ... »، فاعل براى « يحسن » است.
با توجّه به اينكه « مفعول به» و « فاعل » بايد
مفرد باشند (نه جمله)، « ان » با
تبديل « تكرم » و « تصلّي » به
مصدر، آنها را « مفرد » كرده و صلاحيت مفعول به و فاعل
واقع شدن را به آنها داده است.
بنابراين مىتوان گفت كه « ان » علاوه بر نصب مضارع، آن را به مصدر تبديل مىكند؛ اين اثر « ان » را در اصطلاح « تأويل به مصدر» مىگويند. از اينرو، معانى عبارات بالا چنين خواهد بود:
- دوست دارم اكرامت را.
- خوب است درود فرستادن تو بر محمد و آل او.
ب) « لن »: به
اين مثال توجّه كنيد: « لن تضربني».
در عبارت بالا « لن » به فعل « تضرب » نصب داده است و از جهت معنوى، اثر
آن،
اسم الکتاب : مفاهیم علم نحو المؤلف : العصاری، محمود رضا الجزء : 1 صفحة : 129