و جواب او را به اين عبارات نقض و رد كرد، و پاسخ او را با زبان نرم
و لين داد بى آنكه كلمه درشتى بر زبان راند، يا فرستاده او را برنجاند، و اين كاشف
از حسن سرشت و حلم وافر و عقل و كفايت خواجه است (الكنى و القاب نيز اين حكايت را
آورده است)
آثار علمى خواجه
بسيار است و بيشتر آنها در فلسفه و كلام و رياضيات است برخى از آنها:
1- «تجريد الاعتقاد» در علم كلام كه اين مختصر فصلى از
همين كتاب است.
اين كتاب شرحهاى فراوان شده از جمله علّامه حلّى- حكيم قوشچى- و
فيلسوف عبد القادر لاهيجى- و ديگران شرح كردهاند و مكرر در ايران لبنان چاپ شده
است و چند شرح آنرا مىآوريم.
2- شرح اشارات ابن
سينا- در فلسفه اين كتاب با شرح فخر رازى بر اشارات در مصر بسال/ 1325 ه چاپ شد، خواجه
در اين شرح اشتباهات بسيارى از رازى و تناقضگوئيهاى او را توضيح داده است.
3- التذكرة فى علم
الهيئة- مشتمل بر چهار باب است. اين كتاب را چند نفر شرح كردهاند.
الف- نظام الدين نيشابورى صاحب تفسير در حاشيه تفسير چاپ شده بنام «توضيح التذكرة».
ب- محمد بن على بن الحسين- بنام «مقاصد التذكرة»
ج- شريف گرگانى متوفى 816 ه
د- حكيم خضرى از شاگردان سعد الدين تفتازانى «كه شرح خود را بنام «التكملة فى شرح التذكرة» بسال/ 932 ه بپايان برده است.
ه- شيخ عبد العلى بن محمد بن حسين بيرجندى/ شرح كرده است كه نسخهاى
از آن در كتابخانه مجلس شوراى است.
و- قطب الدين شيرازى، حكيم معروف و شاگرد خواجه كه شرح خود را بنام