الثاني كقوله تعالى: قسم دوم چون كثرت استعمال دارد مصنف و شارح مقدم داشته‌اند و آن اينست فعلى كه نازل منزله لازم شده كنايه از مفعول مخصوص نباشد. مانند «هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ». شاهد بر «يعلمون» است كه در هردو مورد مفعولش حذف شده و در عين حال اشاره به فعل ديگرى كه داراى مفعول خاص باشد نگرديده و معنى آيه اينست كه دانستن با ندانستن برابر نيست. براى آيه توضيح بيشترى است كه در عبارات بعد بيان مى‌شود.

السكاكى ذكر: اين عبارت جزء متن مصنف نيست. بلكه جزء شرح است كه براى روشن شدن متن بعد، شارح ذكر كرده. متن بعد عبارت «افاد ذالك مع التّعميم» است. چون عبارات مصنف تلخيص شده از كتاب سكاكى است. گاهى فهميدن متن او منوط بكلام ايشان است.

اينك براى آنكه علت حذف مفعول فعل متعدى روشن شود بايد به‌بينيم سكاكى چه گفته: او در دو مورد سخن گفته، مورد اول درباره الف و لام. و مورد دوم درباره حذف مفعول. سپس چون هردو مطلب يكى بوده دوّم را باوّل برگردانده در بحث الف و لام گفته در مقامى كه مقتضاى كلام خطابه است مانند جملات و كلماتى كه براى موعظه آورده مى‌شود و احتياج به استدلال ندارد. الف و لام معنى استغراق دارد. تا عموم را بفهماند و حكم را براى يك فرد اثبات نكند.

زيرا اثبات حكم براى يك فرد بدون جهتى ترجيح بلا مرّحج است. مانند كلام رسول صلّى اللّه عليه و آله. «المؤمن غرّ كريم» و «المنافق خبّ لئيم» كه منظور از مؤمن و منافق در هردو عبارت عموم و شمول است.