شيعه و علوم نقليه‌

علوم اسلامى كه مرهون تدوين علماى اسلامى مى باشد به دو بخش (عقليه و نقليه) منقسم مى شود، (علوم نقليه) علومى است كه مسائل آنها به نقل، متكى است مانند لغت و حديث و تاريخ و نظاير آنها و (علوم عقليه) غير آن است مانند فلسفه و رياضيات.

ترديد نيست كه عامل اصلى پيدايش علوم نقليه در اسلام، همانا قرآن كريم مى باشد و به استثناى دو سه فن مانند تاريخ و انساب و عروض، عموما خانه زاد اين كتاب آسمانى هستند.

مسلمانان به راهنمائى بحث و كنجكاويهاى دينى، به تدوين اين علوم پرداختند كه عمده آنها از ادبيات عربى، علم نحو، صرف، معانى، بيان، بديع و لغت مى باشد و از فنون مربوط به ظواهر دينى، علم قرائت، تفسير، حديث، رجال، درايه اصول و فقه مى باشد.

(شيعه) نيز به نوبت خود، در تأسيس و تنقيح اين علوم، سهم بسزايى دارند بلكه مؤ سس و مبتكر بسيارى از آنها (شيعه) بوده است؛ چنانكه نحو (دستور زبان عربى را) ابوالا سود دئلى كه از صحابه پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و على عليه السّلام بود املاء و راهنمائى على عليه السّلام تدوين نمود و يكى از بزرگترين مؤ سسين‌ 143 علوم فصاحت و بلاغت (معانى و بيان و بديع) صاحب بن عباد شيعى از وزراى آل بويه بود و اولين كتاب لغت‌ 144 (كتاب العين) است كه تأليف دانشمند معروف خليل بن احمد