(۱)

جمال الدين ابوالفتوح خزاعى رازى نيشابورى [1]

محمدباقر ساعدى

جمال الدين ابوالفتوح، حسين بن على بن محمد بن (حسين) بن احمد خزاعى رازى نيشابورى

ابوالفتوح، عالمى فقيه و مفسرى كامل، پيشواى مفسران و ترجمان كلام اللّه ، و معروف به شيخ ابوالفتوح رازى، مؤلف تفسير فارسى بزرگ و مشهور است.
ابوالفتوح از اجله علماى اماميه و از نامداران ايشان است، و در اصل از مردم نيشابور بوده و نياكان او از نيشابور به شهر رى عزيمت كرده و در آنجا اقامت گزيدند. و پس از اين در ذيل ذكر نام ابن حمزه خواهيم نگاشت كه ابن حمزه معاصر با ابوالفتوح بوده است. و ابن حمزه گويد: آن گاه كه در رى بودم، شيخ ابوالفتوح در آن جا درگذشت و بنا به وصيت خودش در جوار حضرت عبدالعظيم عليه السلام به خاك سپرده شد. [2]

[1] رجمه رياض العلماء، مترجم: محمدباقر ساعدى، آستان قدس رضوى، ۱۳۶۹ش، ج ۲، ص ۱۷۰ ـ ۱۸۰.

[2] مقبره ابوالفتوح كه در قسمت شمالى صحن امامزاده حمزه عليه السلام واقع شده است، در اين روزگار به طور، آبرومندى بنيان شده است. و به نوشته گنجينه دانشمندان، (ج ۳) جمعى از رجال با فضيلت در آن مقبره مدفونند؛ از جمله ميرزا ابوالقاسم كلانتر، مؤلف تقريرات شيخ انصارى و شاگرد او، و ميرزا ابوالفضل كلانتر، مؤلف شفاء الصدور فى شرح زيارة العاشور و مرحوم ميرزا محمد على شاه آبادى، كه از اعلام عصر حاضر بود، و ملا محمد ابوذر طالقانى، محرر مخصوص شيخ فضل اللّه نورى قدس سره، و شيخ محمد جواد فرزند مرحوم شاه آبادى، و ميرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانى صدر اعظم فتح على شاه قاجار. م.