اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 95

در ميان سجده‌كنندگان مى‌نگرد». (شعراء/ 26، 218- 219) گروهى از مفسّران با استناد به برخى روايات گفته‌اند: مقصود، حركت رسول خدا در صلب خداپرستان از زمان آدم تا عبداللّه است‌ [1]. طبرسى رواياتى را از امام‌باقر و امام‌صادق عليهما السلام در تأييد اين گفته، نقل كرده است. [2]
5. ابوالفتوح رازى نيز دليلى عقلى بر اين امر اقامه نموده است: اگر پدران پيامبر، مشرك مى‌بودند، موجب مى‌شد كه مردم گفته و دعوت وى را نپذيرند و از حضرت اطاعت نكنند و هرگاه به سرزنش كفر و شرك بپردازد، مردم بگويند: اين عيب در پدران تو موجود است و چون خداى تعالى مشركان را نجس مى‌خواند، كسى را بايد براى طهارت آنان بفرستد كه انسان پاكى او را زاده باشد. [3]
گروهى از اهل‌سنّت نيز آزر را پدر ابراهيم نمى‌دانند. آلوسى مى‌نويسد: بسيارى از سنّيان معتقدند كه آزر عموى ابراهيم است، نه پدر او، و در اين موضوع، كتاب‌هايى نوشته و ادّعا كرده‌اند: به دليل فرموده رسول خدا: «لم‌أزَل أنقلُ مِن أصلاب الطّاهِرين إلى أرحام الطّاهِرات» در ميان پدران پيامبر، هيچ كافرى وجود ندارد؛ در حالى كه مشركان نجس‌اند و انحصار طهارت به پاك‌دامنى بدون دليل است. آلوسى در ادامه، اختصاص اين ديدگاه را به شيعه ناشى از ضعف تحقيق مى‌داند [4]. سيوطى، نيز در مسالك‌الحنفاء بر اين باور است كه آزر، پدر ابراهيم نبوده؛ زيرا براساس روايات فراوانى، پدران رسول‌خدا از آدم تا عبداللّه بهترين‌هاى روزگار خود بوده‌اند. روايات فراوانى نيز هست كه از زمان آدم و نوح تا رسول خدا، همواره افرادى به مقتضاى فطرت پاك و خداجوى خود، يكتاپرست بوده‌اند؛ آن‌گاه از اين دو دسته روايات نتيجه گرفته كه در ميان پدران پيغمبر اسلام، مشركى نبوده؛ زيرا با وجود خداپرست، مشرك «بهترين» نيست. او هم‌چنين از فخررازى در اسرارالتنزيل نقل كرده كه پدران پيامبران، كافر نبوده‌اند و آزر نيز عموى ابراهيم بوده نه پدر او. [5]

[1]. التبيان، ج 8، ص68
[2]. مجمع‌البيان، ج 7،ص 324
[3]. روض‌الجنان، ج 7،ص 340
[4]. روح‌المعانى، مج5، ج 7، ص 283
[5]. مسالك الحنفا، ص19

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 95

صيغة PDF

شهادة

الفهرست