اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 530
3.
«انَّ الَّذينَ يَكتُمونَ ما انزَلَ اللَّهُ مِنَ الكِتبِ ويَشتَرونَ بِهِ ثَمَنًا
قَليلًا اولكَ ما يَأكُلونَ فى بُطونِهِم الَّا النّارَ ولا يُكَلّمُهُمُ اللَّهُ
يَومَ القِيمَةِ ولا يُزَكّيهِم ولَهُم عَذابٌ الِيم
آنان كه كتاب فرود آمده از سوى خدا را پنهان مىدارند تا بهاى اندكى بستانند،
شكمهاى خود را جز از آتش انباشته نمىسازند و خدا در روز قيامت با آنها سخن
نگويد و پاكشان نسازد و بهره آنها عذابى دردآور است.» (بقره/ 2، 174) نزول اين
آيه را درباره تنى چند از سران يهود، از جمله ابوياسربناخطب دانستهاند[1] كهاز پيروان خود هدايايى مىگرفتند و
به آنان نويد مىدادند كه پيامبرى از ميان خود آنان ظهور خواهد كرد و وقتى پيامبرى
از غير آنان برانگيخته شد، از ترس نابودى منافع خود، رسالت پيامبر را با
واژگوننمايى صفات آمده در كتاب، كتمان مىكردند تا مردم را از پيروى او باز دارند
و خداوند، اينگونه به آنان پاسخ گفت. 4. نقل است كه ابوياسر و
برادرش حيىّ و گروهى ديگر، درباره مدت عمر پيامبر و امتش (مدت پادشاهى او و امتش[2]) با او به مناظره برخاسته، پاسخ آن را
از طريق تأويل حروف* مقطعه به حساب ابجد مىجستند كه آيه نازل شد[3]:
«هُوَ الَّذِى انزَلَ عَلَيكَ الكِتبَ مِنهُ ءايتٌ مُحكَمتٌ هُنَّ امُّ الكِتبِ
واخَرُ مُتَشبِهتٌ فَامَّاالَّذينَ فى قُلوبِهِم زَيغٌ فَيَتَّبِعونَ ما تَشبَهَ
مِنهُ ابتِغاءَ الفِتنَةِ وابتِغاءَ تَأويلِهِ
اوست خدايى كه اين] كتاب را بر تو فرو فرستاد. برخى از آن، آيههاى محكم است كه
آنها اصل كتاب است و برخى ديگر متشابه است؛ امّا آنها كه در دلشان كژى/ انحراف
از راه راست] است، آنچه را متشابه است، براى فتنهجويى و در جستن تأويل آن و ...
پى مىگيرند». (آلعمران/ 3، 7) ابناسحاق، از ابنعباس و
جابربن عبداللهبن رئاب نقل كرده كه ابوياسر از كنار پيامبر مىگذشت كه آيه آغازين
سوره بقره: «الم* ذلِكَ الكِتبُ لا رَيبَ فيهِ ...)
را شنيد. نزد برادرش و ديگر يهوديان رفت و آنچه را شنيده بود، با آنان در ميان
گذاشت. آنان جهت آزمودن حضرت و كسب اطلاع بيشتر، پيش پيامبر آمده، با پرس و جوهايى
در باب[1]. اللباب، ج 3، ص183 [2]. مبهمات القرآن، ج1، ص 272- 273 [3]. جامعالبيان، مج3، ج 3، ص 242
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 530