اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 517

دانسته و بر آن است كه روزى ابولهب سنگى برداشت تا به پيامبر صلى الله عليه و آله بزند؛ امّا نتوانست و آيه اشاره به‌آن است. [1] در زيان‌كارى دستان او، آراى ديگرى نيز وجود دارد. [2]
«ما اغنى‌ عَنهُ مالُهُ و ما كَسَب‌ مالش و دستاوردش به كارش نيامد»؛ به اين معنا كه اندوخته‌ها و دارايى‌هايش، وى را از عذاب جهنّم حفظ نخواهند كرد [3] يا اين‌كه سرمايه‌ها و آن‌چه از منافع چارپايان به او رسيده و به دست آورده، براى او سودى ندارد. [4] برخى گفته‌اند: مراد آن است كه مال* او و فرزندانش، بى‌نيازش نمى‌كنند [5] و عذاب* الهى را از او دور نمى‌سازند. [6] ميبدى، اين آيه را در پاسخ آن سخن ابولهب مى‌داند كه گفته بود: اگر آن‌چه پسر برادرم مى‌گويد، حق باشد، من همه اموالم را براى جانم فديه مى‌دهم. [7]
«سَيَصلى‌ نارًا ذاتَ لَهَب‌ زودا كه به آتشى شعله‌ور در آيد.» او به آتش شديدى در خواهد آمد كه شعله‌هاى آن، گرداگرد او را فرا مى‌گيرد. طبرسى اين آيه را دليل بر صدق گفتار پيامبر صلى الله عليه و آله مى‌داند كه از مرگ ابولهب در حال كفر خبر مى‌دهد. [8] آلوسى، سين در «سَيَصلى‌» را براى تأكيد در وعيد و حتميّت آن و تنوين در «نارًا» را نشان بزرگى آتش* مى‌داند [9] و نكره آمدن‌ «لَهَب» نيز براى بيان هيبت و ترس‌انگيزى آن است. [10]
«و امرَاتُهُ حَمّالَةَ الحَطَب* فى جيدِها حَبلٌ مِن مَسَد و زنش هيزم‌كش و آتش افروز معركه‌] است و ريسمان از ليف خرما برگردن دارد.» اين آيه، فرجام شوم و ناگوار همسر* ابولهب را كه در آزار پيامبر صلى الله عليه و آله با شوهرش هم‌دست بود، بيان مى‌دارد. گفته‌اند: ام جميل، شبان‌گاه خار و خاشاك بر سر راه رسول خدا مى‌ريخت تا او را بيازارد [11] و آيه به آن اشاره‌

[1]. الكشاف، ج 4، ص813
[2]. المغازى، ج 3، ص874؛ انساب‌الاشراف، ج 1، ص 138؛ غرائب‌القرآن، ج 6، ص 589
[3]. تفسير بيضاوى، ج4، ص 461
[4]. الكشّاف، ج 4، ص814- 815
[5]. جامع‌البيان، مج15، ج 30، ص 440
[6]. مجمع‌البيان، ج10، ص 852
[7]. كشف‌الاسرار، ج10، ص 657؛ روض الجنان، ج 20، ص 456
[8]. مجمع‌البيان، ج10، ص 852
[9]. روح‌المعانى، مج16، ج 30، ص 471
[10]. الميزان، ج 20، ص385
[11]. الكشاف، ج 4، ص815

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 517

صيغة PDF

شهادة

الفهرست