اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 508
حالى كه مىدانيد اين كار،
گناه بزرگى است و بدانيد كه اموال و اولاد شما وسيله آزمايش است و براى كسانى كه
از عهده امتحان* برآيند] پاداش عظيمى نزد خدا است.» (انفال/ 8، 27- 28) واحدى،[1] زمخشرى،[2] طبرسى،[3]
از كلبى، زهرى و قتاده، روايت كردهاند كه در ماجراى محاصره يهود بنى* قريظه، پس
از آن كه پيامبر صلى الله عليه و آله پيشنهاد صلح آنان را رد كرد بنا به تقاضاى
آنان، ابولبابه را نزدشان فرستاد و فرمود: تنها بايد حكميّت سعدبن معاذ را
بپذيرند. آنها با ابولبابه مشورت كردند كه آيا شايسته است حكميّت سعد بن معاذ را
بپذيرند؟ ابولبابه با اشاره به گلوى خود به آنان فهماند كه اگر بپذيرند كشته
خواهند شد و بدين ترتيب به خدا و پيامبر خيانت كرد و اين آيه درباره او نازل شد.
بر اساس روايتى از امام باقر عليه السلام مراد از خيانت*، معصيت است.[4] برخى معتقدند اموال و فرزندان
ابولبابه كه نزد بنىقريظه بود، او را به چنين خيانتى واداشت.[5] 2. نقل است كه آيه «يأيّها الّذين ءامنَوُا لاتَتّخِذوا اليَهودَ والنّصرى
أَولِياءَ بَعضُهُم أولِيَاءُ بَعضٍ و مَن يَتَولَّهم مِنكُم فإنّه مِنهم إنّ
اللّهَ لايَهدى القوَم الظلِمينَ/ اى كسانى كه ايمان
آوردهايد! يهود و نصارا را ولىّ و دوست و تكيهگاه خود] نگيريد. آنان اولياى
يكديگرند و كسانى كه از شما با آنان دوستى كنند، از آنها هستند. خداوند، جمعيت
ستمكار را هدايت نمىكند» (مائده/ 5، 51) درباره ابولبابه در داستان خيانت او
نازل شده است.[6] 3. طبرى[7] از سدّى نقل مىكند كه آيه «يايُّهَا الرَّسولُ لا يَحزُنكَ الَّذينَ يُسرِعونَ فِى
الكُفرِ مِنَ الَّذينَ قالوا ءامَنّا بِافوهِهِم ولَم تُؤمِن قُلوبُهُم/ اى فرستاده خدا! آنها كه در مسير كفر شتاب مىكنند و با زبان
مىگويند: ايمان آورديم؛ حال آنكه قلب آنها ايمان نياورده است، تو را اندوهگين
نسازد» (مائده/ 5، 41) درباره همو و همين واقعه است. 4.
«وءاخَرونَ اعتَرَفوا بِذُنوبِهِم خَلَطوا عَمَلًا صلِحًا وءاخَرَ سَيّئًا عَسَى
اللَّهُ ان يَتوبَ عَلَيهِم انَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيم/
و گروهى ديگر، به گناهان خود اعتراف كردند و كار خوب و بد[1]. اسباب النزول، ص193 [2]. الكشاف، ج 2، ص213-/ 214 [3]. مجمع البيان، ج 4،ص 823 [4]. تفسير قمى، ج 1، ص270 [5]. مجمعالبيان، ج 4،ص 823 [6]. همان، ج 3، ص 318؛جامعالبيان، مج 4، ج 6، ص 373 [7]. جامع البيان، مج4، ج 6، ص 315
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 508