اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 226

اين معنا در روايتى از امام باقر عليه السلام نيز تصريح شده است؛ [1] ولى بعضى به عللى از جمله آن كه آيات سوره هود از سويى بشارت به اسحاق را تصريح كرده و از سويى كوشش ابراهيم براى رفع عذاب از قوم لوط را بيان داشته، بر آنند كه بشارت اسحاق به طور قطع، پيش از عذاب قوم لوط بوده و در نتيجه، همه آيات بشارت در ماجراى نزول فرشتگان، به اسحاق مربوط است. به كارگيرى لفظ ماضى‌ «إِنّا أُرسِلنا» در آيات سوره ذاريات نيز نمى‌تواند دليل باشد كه اين آيات بازگو كننده ماجرا پس از وقوع عذاب بر قوم لوط است؛ زيرا همين تعبير در سوره حجر نيز آمده و به طور مسلّم، آيات سوره حجر، به زمانى مربوط است كه ملائكه هنوز از عذاب قوم لوط فارغ نشده بودند؛ افزون بر اين كه تعبير «إِنّا أرسِلنا» از سوى ملائكه‌اى كه در مسير عزيمت به سوى قوم لوط هستند، از نظر لغت و عرف كاملًا بلامانع است؛ امّا آيات 35- 37 ذاريات، سخن خداوند است و نه ملائكه.
بنابراين، خود آيات شاهد است كه ملائكه در اين ماجرا يك بار و آن هم پيش از عزيمت به سوى قوم‌لوط با ابراهيم ديدار كرده‌اند؛ به همين دليل، روايت ياد شده نيز قابل اعتماد نيست. [2] آيه 101 صافات/ 37: «فَبَشَّرنهُ بِغُلمٍ حَليم» بشارت فرزندى (به نام اسماعيل) به ابراهيم را بيان داشته است. [3] (ظ همين مقاله: درخواست‌هاى ابراهيم عليه السلام)
3. درباره مجادله ابراهيم عليه السلام گفته شده: اين مجادله در حقيقت پرسش ابراهيم از فرشتگان براى آگاهى از اين بوده كه آيا عذاب، همه را در بر مى‌گيرد يا نه و آيا در حدّ ترساندن است يا نابودى و اين كه لوط چگونه نجات خواهد يافت كه اين استفهام، به طور مجازى مجادله ناميده شده است‌ [4] يا اين كه مقصود، مجادله با فرشتگان براى رفع عذاب از قوم لوط به اميد بازگشت آنان بوده است؛ [5] زيرا هنوز روشن نبوده كه فرمان عذاب قطعى‌

[1]. البرهان، ج 3، ص123؛ بحارالانوار، ج 12، ص 170
[2]. الميزان، ج 10، ص331 و 335
[3]. التبيان، ج 8، ص515؛ نمونه، ج 19، ص 118؛ الميزان، ج 7، ص 232
[4]. تنزيه‌الانبياء، ص60
[5]. همان؛ الميزان، ج10، ص 326

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 226

صيغة PDF

شهادة

الفهرست