اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 187
موجب نابودى شخص مىشود؛
از همين رو آنها دشمن انسان به شمار مىآيند.[1] آيه 80 انعام/ 6 نشان مىدهد كه مشركان نيز ابراهيم عليه السلام را
از عواقب رويارويى با خدايان خود برحذر مىداشتند[2] و در برابر آنها ابراهيم عليه السلام نيز تأكيد كرده كه امنيّت
انسان در گرو توحيد است. 3. عدم دليل بر واگذارى
ربوبيّت از طرف خداوند به ديگران: با توجّه به اين كه مشركان وجود آفريدگار يكتا
را پذيرفته، ولى معتقد بودند خداوند، امر تدبير را به بعضى از مخلوقات خويش سپرده
است كه بتها نمايه آنها به شمار مىآمدند،[3] ابراهيم عليه السلام بارها با تعبيرهاى گوناگون گوشزد كرد كه اين
مطلب، ادّعايى بدون دليل و ساخته و پرداخته شما بوده و دروغى بيش نيست. در آيه 17
عنكبوت/ 29: «إِنّما تَعبدُونَ من دُونِ اللّهِ أَوثناً و تَخلُقونَ إِفكاً» واژه أوثان به صورت نكره آورده شده تا بىارزشى بتها را نشان دهد و
بيان كند كه داستان خدايى بتها، فقط ادّعاى محض بوده، حقيقتى وراى اين ادّعا وجود
ندارد و آنگاه با آوردن جمله «تَخلُقونَ إِفكاً» بيان داشته كه خدا ناميدن و آنگاه عبادت بتها دروغپردازى است؛[4] همچنين در آيه 86 صافات/ 37: «أَل- فكاً ءَالِهةً دُونَ اللّهِ تُرِيدون» خدا ناميدن غيرِ «اللّه» را زشتترين دروغ ناميده است.[5] در آيه 81 انعام/ 6 نيز ابراهيم عليه
السلام بر اين مطلب تأكيد كرده كه اگر خدا، عبادت برخى از آفريدگان را بر ما واجب
كرده بود، به طور قطع حجّت و برهانى براى آن قرار مىداد و اين دستور را به ما
ابلاغ مىكرد؛ حال آن كه چنين نيست: «أَنَّكم أَشرَكتُم
بِاللّهِ ما لَميُنزّل بِهِ عَليكُم سُلطناً ...».
بنا به قولى، مقصود ابراهيم عليه السلام در آيه 87 صافات/ 37
«فَما ظَنُّكُم بِرَبّ العلَمِين» نيز اين است كه آيا گمان
مىبريد پروردگار جهانيان اجازه داده كه شما اين جمادات را در معبوديّت شريك او
قرار دهيد؟[6][1]. الميزان، ج 15، ص282 [2]. مجمعالبيان، ج 4،ص 505؛ التبيان، ج 4، ص 188؛ الميزان، ج 7، ص 193 [3]. الميزان، ج 15، ص281 [4]. همان، ج 16، ص 115 [5]. مجمعالبيان، ج 8،ص 701 [6]. التفسير الكبير، ج26، ص 147
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 187