اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 180
است كه معبود شما همان
دوستىهاى متقابل درون قومى است.[1] 3. ضعف فكرى: قوم ابراهيم
پيشتازان تمدّن مادّى در عصر خويش بودهاند.[2] وجود تمدّن باستانى در بابل مورد پذيرش همه بوده، نيازى به اثبات
ندارد؛ با وجود اين، انحطاط در ابعاد معرفتى و انسانى، از مشخّصات عمومى قوم
ابراهيم است تا آن جا كه طبق برداشتى از آيه 258 بقره/ 2 حتّى ابراهيم عليه السلام
اين درجه از انحطاط فكرى و آشفتگى تعقّل را از آنان باور نداشت. در ماجراى احتجاج
با نمرود كه در حضور گروهى انجام شد، ابراهيم مىكوشيد برهان خود را به صورتى ساده
اقامه كند تا عوام فريبى نمرود نتواند احتجاج او را در نظر مردم عقيم سازد؛ به
همين دليل، پايه برهان را نياز مجموعه آفرينش به صانع قرار نداد؛ زيرا مىدانست
سطح تعقّل مردم پايينتر از آن است كه حتّى اين امر فطرى را به شايستگى دريابند؛
بلكه احتجاج خويش را بر محور زنده كردن و ميراندن قرار داد؛ با اين حال، نمرود به
سادگى توانست آنان را به دام مغالطه خويش گرفتار آورد و ابراهيمبه ناچار حجّتى
آشكارتر برگزيد.[3] اميرمؤمنان عليه السلام نيز در دعايى
به اين ويژگى قوم ابراهيم اشاره كرده است: «يا من نجى
ابراهيم من القوم الجاهلين».[4] 4. دستيابى به علم نجوم:
از ديگر ويژگىهاى قوم ابراهيم، دستيابى آنان به علم نجوم است. آنان از اين علم،
هم براى محاسبات فلكى جهت تعيين امورى مانند كسوف و خسوف، و هم به منظور آگاهى از
حوادث آينده استفاده مىكردند. يعقوبى از مردى به نام «للطق» (در اصل منبع بدون
نقطه ضبط شده) نام مىبرد كه اين علم را به نمرود آموخته بود.[5] گفته مىشود: صابئان در زمينه آگاهى
از حوادث با استفاده از نجوم، بسيار كوشا[1]. مجمع البيان، ج 8،ص 436 (2) (3) 2 و. الميزان، ج 2،ص 354 [4]. بحار الانوار، ج84، ص 15 [5]. تاريخ يعقوبى، ج1، ص 23
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 180