اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 146
پيروان، آن را شامل شخص
لوط نيز دانستهاند[1]
كه ممكن است منشأ اين تفسير، دلالت فحواى آيات باشد؛ همچنين گفته شده كه مقصود از
آللوط، خويشاوندان ويژه و عشيره لوط[2] يا شخص لوط با دختران او است.[3] اين رأى كه موافقان بسيارى دارد، با نظر نخست قابل جمع است؛ زيرا هر
چند آللوط به معناى پيروان لوط است، لوط جز دو دخترش پيرو ديگرى نداشته است.[4] به نظر ميبدى، آللوط، دو دختر و همسر
مؤمن لوط (نه همسرى كه نابود شد) بودهاند.[5] بعضى، آللوط در آيه 61 حجر/ 15 را شخص لوط دانستهاند؛[6] زيرا فرشتگان، نزد لوط آمدند،[7] نه خانواده لوط، و چون به خانه و بر
اهل وى وارد شدند، به آللوط تعبير شده است.[8] آيا آل لوط، شامل همسر
وى مىشود؟ بيشتر مفسّران، در اين
باره اظهار نظر صريحى نكردهاند. ابنعاشور، با استناد به استثناى همسر لوط از
آللوط در آيه 60 حجر/ 15 وى را از آللوط دانسته؛[9] ولى برخى، با استناد به آيه «أَخرِجُوا
ءَالَلوطٍ مِن قَريَتِكُم إِنّهُم أُناسٌ يَتَطَهَّرُون»
(نمل/ 27، 56) اين نظر را رد كردهاند؛ زيرا زن لوط از پاكان نبود؛ به همين جهت،
مورد تهديد قوم لوط واقع نشد؛ بنابراين، آللوط شامل او نمىشود؛[10] در اين صورت، استثنا در آيه 60 حجر/
15 مىتواند منقطع باشد.[11]
اين رأى، با آيه 34 قمر/ 54 «إِنّا أَرسَلنا
عَلَيهِم حاصِباً إِلَّا ءَالَ لوطٍ نَجَّينهُم بِسَحَر ...»
كه زن لوط از آل او استثنا نشده، تأييد مىشود. اگر چه در عهد عتيق[1]. الكشاف، ج 2، ص126؛ التبيان، ج 8، ص 106 [2]. مجمعالبيان، ج 6،ص 524 [3]. تفسير قرطبى، ج17، ص 93؛ الميزان، ج 8، ص 184 [4]. تفسير قرطبى، ج17، ص 93 [5]. كشفالاسرار، ج 9،ص 393 و ج 5، ص 323 [6]. همان، ج 5، ص 323 [7]. تفسير ابنكثير، ج2، ص 574 [8]. التحرير والتنوير،ج 14، ص 63 [9]. همان، ص 61 [10]. الفرقان، ج 19-20، ص 227 [11]. روحالمعانى، مج11، ج 20، ص 3
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 146