اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 316

ابن عبدياليل‌
محمّد اللّه اكبرى‌
ابن عبدياليل: كنانةبن عبدياليل بن عمروبن عمير ثقفى از بزرگان طائف‌
مفسّران در ذيل آيه 31 زخرف/ 43 در تعيين مصداقِ‌ «رَجلٌ مِن القَريَتَينِ عَظيمٍ» در طائف، از مردى با نام‌هاى ابن عبدياليل، كنانة بن عبد بن عمرو بن‌عمير، [1] كنانة بن‌عبدياليل‌ [2] و عمير بن‌عبدياليل‌ [3] ياد كرده‌اند كه هر 4 نام، به دو روايتِ مجاهد و سدّى باز مى‌گردد. از مقايسه و بررسى روايات برمى‌آيد كه اين فرد، كنانةبن عبدياليل است و به احتمال قوى، «ياليل» در روايت سدّى، از كنانة بن‌عبدبن‌عمرو افتاده، و قرطبى به اجتهاد خود «عمير» را به اوّل اسم افزوده است. در تفسير طبرى، [4] ذيل آيه 107 توبه/ 9 از او به ابن‌بالين ياد شده؛ هر چند در تاريخ طبرى، [5] كنانة بن‌عبدياليل آمده است كه شايد آن چه در تفسير آمده، از خطاى مصحّحان بعدى باشد.
كنانه از بزرگان، [6] شجاعان، [7] شاعران، [8] و دانايان‌ [9] طائف و ثقيف بود. اين قبيله به دو گروه بزرگ احلاف و بنى‌مالك تقسيم مى‌شد و كنانه از احلاف بود. [10] وى در ميان آنان، نفوذ و احترام بسيارى داشت؛ چنان‌كه مردم در حل مشكلات گوناگون خود به او مراجعه مى‌كردند. [11] هنگام حركت قبيله ثقيف براى شركت در پيكار حنين بر ضدّ پيامبر صلى الله عليه و آله،

[1]. جامع‌البيان، مج13، ج 25، ص 84- 85
[2]. غرر التبيان، ص468
[3]. تفسير قرطبى، ج16، ص 56
[4]. جامع‌البيان، مج7، ج 11، ص 35
[5]. تاريخ طبرى، ج 2،ص 200
[6]. الطبقات، ج 6، ص47؛ الاستيعاب، ج 3، ص 386
[7]. المغازى، ج 2، ص598
[8]. المفصل، ج 9، ص752؛ الاعلام، ج 5، ص 234
[9]. المغازى، ج 3، ص886
[10]. همان، ص 963؛الطبقات، ج 1، ص 237؛ المفصل، ج 4، ص 150
[11]. المغازى، ج 3، ص886

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 316

صيغة PDF

شهادة

الفهرست