اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 210
ابراهيم عليه السلام در
آتش مشركان براى اثبات شكستن
بتها به وسيله ابراهيم عليه السلام به عدم انكار او بسنده كرده، او را مجرم
شناختند و براى حمايت از خدايانشان (انبياء/ 21، 68؛ صافات/ 37، 97) بعضى پيشنهاد
اعدام و گروهى پيشنهاد سوزاندن وى را ارائه دادند:
«قالوا اقتُلوهُ أَو حَرّقوه» (عنكبوت/ 29، 24) و در
نهايت، به پيشنهاد نمرود[1]
و] اتّفاق آرا، تصميم بر آن شد كه ابراهيم عليه السلام سوزانده شود.[2] براى اجراى اين تصميم، قرار شد حصارى
بلند بنا نهاده، در آن آتشى عظيم فراهم آورند تا ابراهيم عليه السلام را در ميان
انبوهى از آتش (جحيم)[3]
بيندازند: «قَالوا ابنوا لَهُ
بُنيناً فَأَلقوهُ فِىالجَحيم» (صافات/ 37، 97) زيرا
تشكيلات مشركان مىكوشيد تا مراسم سوزاندن ابراهيم را به گونهاى پر آوازه برگزار
كند[4] تا شايد ضربهاى كه بر پايههاى
اعتقاد به خدايى بتها از اقدام ابراهيم وارد شده بود، جبران گردد و اين گونه
وانمود كنند كه اعتقاد به بتپرستى همچنان پابرجا است. بعضى، نكره بودن واژه «كيداً» در آيه «فَأَرادوا بِهِ كَيداً» (انبياء/ 21، 70؛
صافات/ 37، 98) را بيانگر عظمت كيد و اشاره به نقشه گسترده مشركان بر ضدّ ابراهيم
براى جبران ضربههاى او بر پيكر بتپرستى دانستهاند؛[5] به اين منظور، آنهاابراهيم را براى مدّتى زندانى كرده، به گردآورى
هيزم مشغول شدند.[6] (در گزارشى، مدّت بازداشت او هفت سال ذكر
شده[7] كه امر بعيدى است؛ ولى در گزارشهاى
ديگر، اين مدّت يك ماه،[8]
چهل روز و يك سال[9] ذكر شده است.) هيزمها را در بناى ياد
شده انباشته، آن را آتش زدند؛ آنگاه از آنجا كه توان نزديك شدن به آتش نبوده،[10] ابراهيم را دست بسته[11] در منجنيق نهاده،[12] به درون آتش پرتاب كردند. نمرود و
همراهان وى در جاىگاهى كه از پيش براى آنان تهيه شده بود، حاضر شده، تماشاگر
ماجرا بودند.[13] بر اساس روايات،[1]. الكشاف، ج 3، ص125؛ تفسير قرطبى، ج 17، ص 200 [2]. الميزان، ج 16، ص120 و ج 14، ص 303 [3]. مجمعالبيان، ج 8،ص 704؛ الميزان، ج 17، ص 150 [4]. الكشاف، ج 3، ص126 [5]. نمونه، ج 19، ص103 [6]. الكافى، ج 8، ص369- 371؛ تفسير قمى، ج 2، ص 47 [7]. الطبقات، ج 1، ص39 [8]. الكشاف، ج 3، ص125؛ تفسير قرطبى، ج 17، ص 200 [9]. كشفالاسرار، ج 6،ص 266 [10]. مجمعالبيان، ج7، ص 87؛ تفسير قمى، ج 2، ص 71 [11]. مجمعالبيان، ج8، ص 704؛ تفسير قرطبى، ج 17، ص 200؛ الكافى، ج 8، ص 371 [12]. الكافى، ج 8، ص368- 369، ح 559؛ مجمعالبيان، ج 7، ص 87 [13]. الكافى، ج 8، ص368- 369؛ تفسير قرطبى، ج 17، ص 201
اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 210