اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 133

آل فرعون‌
ابوالفضل خوش‌منش‌
آل‌فرعون: قوم، پيروان و هم‌كيشان فرعون‌ [1]
تركيب «آل‌فرعون» 13 بار در قرآن آمده كه در يك مورد از مأموريت موسى عليه السلام به سوى آنان و در موارد ديگر از كفر، تكذيب، شكنجه‌گرى و در نهايت، عذاب آنان در دنيا، برزخ و آخرت سخن رفته است. با توجّه به گوناگونى معانى آل، مفسّران در گستره شمول آل‌فرعون بر يك رأى نيستند؛ ولى با توجّه به كاركرد اين واژه، گويا مقصود، نزديكان، پيروان و هم‌فكران وى باشند؛ چنان‌كه قارون از بنى‌اسرائيل قوم موسى‌] است (قصص/ 28، 76) و در رديف فرعون، هامان و در حقيقت آل‌فرعون قرار گرفته (عنكبوت/ 29، 39؛ غافر/ 40، 24) و همسر فرعون، از آل او به شمار نرفته؛ بلكه مَثَل اهل ايمان معرّفى شده است. (تحريم/ 66، 11)
قرآن از كسانى كه برگِرد فرعون، كارگزار و هم رأى وى بوده‌اند، با تعابير قوم 27 بار، ملا 13 بار، ركن يك بار، جُند و جنود 6 بار ياد كرده كه با آل‌فرعون، تقارب مفهومى و مصداقى دارند؛ به طور مثال، انطباق قوم فرعون بر آل‌فرعون، با كنار هم نهادن آياتى نظير «يَقدُمُ قَومَهُ يَومَ‌القِيمَة ...» (هود/ 11، 98) و «و أَغرَقنا ءَالَ فِرعَون ...» (بقره/ 2، 50) به‌دست مى‌آيد؛ چنان‌كه قرآن، كشتار پسران بنى‌اسرائيل و ستم به آنان را گاهى به فرعون (قصص/ 28، 4)، گاهى به آل‌فرعون (بقره/ 2، 49) و گاه به قوم فرعون (اعراف/ 7، 127) نسبت داده و ارسال موسى را به سوى فرعون و قوم وى (نمل/ 27، 12) فرعون و ملأ (اعراف/ 7، 103) و آل‌فرعون (قمر/ 54، 41) دانسته است.
در تورات نيز از اطرافيان و كارگزاران فرعون و ستم آن‌ها بر بنى‌اسرائيل و نيز از نزول‌

[1]. جامع‌البيان، مج1، ج 1، ص 385

اسم الکتاب : اعلام القرآن المؤلف : فرهنگ و معارف قرآن الجزء : 1 صفحة : 133

صيغة PDF

شهادة

الفهرست