درباره گرايش و انديشه هاى رازى در تفسير، پژوهشهاى فراوانى انجام گرفته كه يكى از آنها پايان نامه اى است از دوره كارشناسى ارشد فلسفه اسلامى از آقاى عبدالعلى عنايتى كه با عنوان اهم انديشه هاى كلامى ابوالفتوح رازى در تفسير روض الجنان، در دانشگاه قم سال ۱۳۷۷ دفاع گرديده است. اين رساله تنها به يك بخش از تفسير مى پردازد و لذا عنوان رساله هم در اين جهت گوياى جهت گيرى پژوهشى مؤلف است. در اين مقاله گزارشى تحليلى از اين پايان نامه ارائه شده و چون در برخى مسائل، مباحث مبسوطى آمده كه امكان طرح آن نبوده، اين مباحث به صورت فشرده و به اندازه نياز طرح و گزارش شده است.
از سوى ديگر، در نقل مطالب كلامى، ايشان با نقل مستقيم از تفسير به دشوارى نثر و پيچيدگى كتاب افزوده است. اى كاش ايشان با نقل غير مستقيم و گزارش غير مستقيم مطالب دشوار كلامى را آسان تر مى كرد و در جاهايى كه حساسيت زيادى بود، نظريات ابوالفتوح را برجسته و با نقل مستقيم بر آن تأكيد مى كرد. [1]
اين مقاله از پنج فصل و نزديك به چهل بخش تنظيم گرديده و مهم ترين نظريات كلامى رازى گزارش و تحليل شده است.

[1] آدرسهاى اين مقاله بر اساس دو چاپ اخير اين تفسير آمده است: الف) تفسير روح الجنان و روح الجنان، تحقيق ميرزا ابوالحسن شعرانى، با همكارى على اكبر غفارى، تهران، كتابفروشى اسلاميه، ۱۳۵۶ش. ب) روض الجنان و روح الجنان، كوشش محمدجعفر ياحقى، محمدمهدى ناصح، مشهد، بنياد پژوهشهاى آستان قدس رضوى، چاپ ۱۳۷۱ ـ ۱۳۷۶ش.