از اين گذشته، بسيارى از داستانهاى اساطيرى امم سابق در تفسير ابوالفتوح آمده كه متضمّن اطلاعات بسيط و دقيقى است. اگر چه ممكن است مأخذ و منبع شيخ در تدوين تاريخ پيشينيان، بعض تفاسير گذشتگان باشد، ولى به هر صورت مطالبى از آن، بدون ترديد، از منابع و مآخذ تاريخى و هم از اطّلاعات عميق و پر دامنه وى سرچشمه گرفته و جا دارد كه تفسير شيخ از اين بابت، يعنى از جهت تاريخ و قصص و داستانهاى اساطيرى مورد مطالعه و تحقيق دقيق و جداگانه و مستقلّى قرار گيرد [1] و رساله اى عميق و پرمايه از اين رهگذر فراهم آيد؛ زيرا تفسير ابوالفتوح به هر صورت منبع و مأخذ صحيح و قابل اعتمادى از جهات بسيار، بخصوص از نظر تاريخ گذشتگان و مغازى پيامبر بزرگوار، مى باشد كه مى توان به اقوال وى اعتماد كرد و حقايق تاريخ درخشان حيات پيشواى محترم اسلام را از خلال تفسير درك نمود.
براى تهيّه فهرست مطالب تاريخى، بايد به فصل اعلام (مجلّد سوم) مراجعه نمود؛ زيرا كليّه داستانهاى پيشين و غزوات حضرت و وقايع تاريخى، ذيل نام پيامبران سلف و شخصيت هاى برجسته دينى و ملّى مذكور است و براى اين كار بهتر آن ديد كه ضمن مطالعه تفسير به استقصاى مسائل تاريخى و غزوات رسول اكرم صلى الله عليه و آله بپردازد. با تدوين فصل مربوط به «اعلام و رجال» كه از مجموعه اى بالغ بر ۳۲ هزار نام مكرّر و قريب سه هزار تن از پيشوايان دينى و شخصيّتهاى تاريخى و شاهنشاهان ملل و ادباء و نويسندگان و شعراء و محدّثين و فقهاء و مفسّرين و... ترتيب يافته، به مطالب تاريخى و داستانهاى اساطيرى دسترسى پيدا كرد. فهرستى از مغازى پيغمبر صلى الله عليه و آله تهيّه شد كه در پايان اين بحث يادداشت مى شود.

[1] نگارنده، كليّه داستانهاى قرآن را از تفسير ابوالفتوح رازى استخراج و آماده طبع نموده است.