زمان شيخ ـ تاريخ تأليف تفسير

در كليّه مآخذى كه فوقاً به آنها اشاره شد، از قديم ترين زمان تاكنون، هيچ كس چه شاگردان و چه معاصران شيخ و چه كسانى كه بعد از شيخ آمده اند، به صراحت يا به اشاره از تاريخ ولادت و زمان وفات وى يادى نكرده اند و حتّى درباره تاريخ تأليف تفسير نيز اشارات صريحى در دست نيست، به جز مطالبى كه در خود تفسير، در اثناى تفسير آيات، به چشم مى خورد و نام كسانى برده مى شود كه به قرائن مى توان تاريخ تأليف تفسير را معلوم نمود. به علاوه، شش نسخه خطّى موجود در كتابخانه آستان قدس رضوى، كه به شماره ۱۳۱ ـ ۱۳۶ مضبوط است، به ويژه دو نسخه از آن شش نسخه، يعنى نسخه هاى شماره ۱۳۴ و ۱۳۶، از نظر قدمت و كهنگى خطّ و صحّت ضبط آن، به قدرى مورد توجّه است كه به احتمال و ظنّ قوى مى توان گفت كه اين دو نسخه اخيرالذّكر در زمان حيات مصنّف آن، يعنى شيخ ابوالفتوح، و يا لااقل كمى بعد از وفات او كتابت يافته است.
ابن يوسف شيرازى مؤلّف فهرست كتب خطّى مجلس شوراى ملّى درباره تاريخ تأليف تفسير روض الجنان و روح الجنان، اين چنين اظهار نظر مى كند:
آقاى قزوينى تاريخ تأليف را ميان سال ۵۱۰ و ۵۵۶ دانسته اند. نگارنده (مؤلف فهرست ابن يوسف شيرازى) از عبارت موجود در آخر نسخه كهنه كتابخانه رضويّه (ج ۱، ص ۴۴) استفاده مى كند كه در همان سال نگارش (۵۵۶) يا سال پيش از آن تأليف گرديده است.
عبارت آخر نسخه ۱۳۴، كه از روى عكس اوراق استنساخ شده و در صفحه ۶۵۶، جلد پنجم تفسير ابوالفتوح آمده، به اين شرح است:
آخر الجزء السابع عشر من تفسير القرآن واللّه المشكور على جميع الاحوال والحمدللّه ذى المنّ والأفضال والصّلوة على النبيّ المعتام واهل