اموال، بري‌ء الذّمّه مى‌شوند يا نه؟.

ج‌

- جائز نيست خمس را ببخشند و بخشيدن، كافى در برائت ذمّه نيست بلى در موردى كه مشكوك است كه آيا متعلّق خمس، واقع شده يا نه؟ جائز است كه مجتهد و يا مأذون از طرف او مشكوك را به مبلغى مصالحه نمايد.

س 284

- صلاحيّت آقايان نمايندگان آن حضرت، در موقع حساب خمس اشخاص در بخشش آنها به خمس دهنده تا چه حدّ است؟.

ج‌

- اصلا در خمس بخشش به خمس دهنده، صورت شرع ندارد. بلى در بعض موارد شبهه، به مصالحه عمل مى‌شود و همين طور وقتى كه مكلّف، قادر بر أداء آن نباشد چنانچه مستحقّ خمس، راضى شود كه به عنوان خمس بگيرد و دوباره ببخشد اشكال ندارد به نحوى كه در رساله توضيح المسائل مرقوم شده، مراجعه شود.

س 285

- اگر عينى از درآمد سال زياد آمد كه قيمت واقعى آن در بازار، نامعلوم است و به اختلاف قيمت مى‌كنند بايد روى چه قيمتى اين عين، تخميس شود؟.

ج‌

- احوط آن است كه با مجتهد، مصالحه كنند.

حكم خمس در مورد اموال كسى كه قبل از حلول سال خمسى خود فوت نمايد

س 286

- شخصى مالش را حساب كرده و خمس آن را اداء نموده و سالى هم براى خودش قرار داده و در وسط سال فوت كرده، آيا جائز است ورثه از تركه او در تجهيز و تكفين و در سائر خيرات و مبرّات او خرج و مصرف نمايند يا بايد خمس مال را بدهند بعدا خرج كنند؟.

ج‌

- آن چه از ربح سنه فوت، در مؤنه، مصرف نشده خمس آن را بايد بپردازند و از مال خمس داده به مصرف تجهيز برسانند.

س 287

- در رساله توضيح مرقوم فرموده‌ايد كه اگر كسى در بين سال بميرد، آن چه از منافع مانده خمس دارد بنا بر اين اگر زارع يا غير او در بين سال بميرد و مقدارى گندم و آرد مانده كه اگر نمرده بود تا آخر سال مى‌خورد، آيا خمس آن مقدار كه مانده بايد ورثه او بدهند و تصرّف كنند يا لازم نيست كه خمس آن را