هر يك از اهل علم، مانعى ندارد؟.

ج‌

- دست گردان وجوه، بايد يا با خود مجتهد جامع الشّرائط، باشد و يا با مأذون از طرف او.

س 277

- كسانى كه سال قرار مى‌دهند و دست گردان مى‌كنند و بعدا وجه دست گردان شده را نمى‌دهند يا مقدار كمى از بدهكارى خود را داده و بقيّه را نمى‌دهند آيا تصرّف در خانه و اثاث خانه و بقيّه اموالشان جائز است يا نه؟.

ج‌

- اگر از اوّل، كه دست گردان نموده قصد دادن نداشته اموال او متعلّق خمس است و تصرّف در آن، جائز نيست و امّا اگر در موقع دست گردان قصد اداء داشته و بعد، مسامحه مى‌نمايد تصرّف در آن اموال، مانعى ندارد.

س 278

- اثر دست گردان در باب خمس چيست؟ آيا اذن فقيه، در تصرّف و مقروض بودن كسى كه خمس بر او واجب شده- نسبت به خمس- كافى نيست و نمى‌تواند كار دست گردان را بكند؟.

ج‌

- با اذن فقيه، در تصرّف، معاملاتى كه با عين مال غير مخمّس انجام مى‌گيرد براى مديون خمس، واقع نمى‌شود بلكه يا وكالة از جانب فقيه، واقع مى‌شود و براى ولىّ خمس است و يا اگر اذن، وكالت نباشد فضولى است و با اجازه فقيه باز هم براى ولىّ خمس واقع شده است و در اين دو صورت آن چه معاملات نسبت به خمس، ربح كند ملك اولياء خمس خواهد بود و اذن، اشتغال ذمّه خاصّى غير از آن چه قبلا مديون خمس داشت نمى‌آورد و اثر دست گردان اين است كه خمس كه متعلق به عين بود به ذمّه دست گردان كننده تعلّق مى‌گيرد و معاملات خمس دهنده، بى‌اشكال و براى خودش واقع مى‌شود و ربحى كه حاصل مى‌شود همه متعلّق به خود اوست.

س 279

- شخصى از يكى از آيات عظام تقليد مى‌كرده و اكنون بناء تقليدش را بر فتاواى مرجع ديگرى قرار داده، در صورتى كه مقدارى از وجوهات خود را به نماينده مرجع اوّلى پرداخت كرده، و بقيّه را دست گردان نموده، و بر ذمّه دارد، اين مبلغ پرداخت نشده چه صورتى پيدا مى‌كند؟ آيا به نماينده مرجعى كه فعلا از او تقليد مى‌كند بايد پرداخت شود؟ يا به نماينده مرجع اوّلى؟.