- تا موقعى كه آن ملك را نفروخته ترقّى قيمت، خمس ندارد و هر وقت
فروخت، ترقّى قيمت، ربح روز فروش، محسوب است كه اگر در بين سال به مصرف مؤنه رسيد
خمس ندارد و اگر باقى ماند خمس دارد و در مورد سؤال دوّم اگر سر بسر معاوضه كند
ترقّى قيمت خمس ندارد ولى اگر مقدارى هم پول داده به آن مقدار پولى كه داده خمس
تعلّق مىگيرد.
س 140
- اگر با پول مخمّس، دو قطعه زمين خريدارى كرده و هر دو قطعه، ارتفاع
قيمت پيدا كرده و مىخواهد يكى از اين دو قطعه زمين را ساختمان كند و ديگرى را
بفروشد و تا آخر سال، بلا تكليف ماند، اكنون خمس ارتفاع كدام زمين را بايد بدهد؟.
ج
- هر كدام از آن دو را كه فروخت خمس ترقّى آن را بدهد.
س 141
- شخصى زمينى را با پول مخمّس، جهت ساختن خانه، خريده و قبل از رسيدن
سال خمس، منصرف شده مىخواهد آن را بفروشد و در جاى ديگر، زمين بخرد و سال به آخر
رسيد و هنوز نفروخته در اين صورت، خمس ارتفاع قيمت زمين را بايد بدهد يا نه؟.
ج
- تا نفروخته خمس آن، لازم نيست.
س 142
- شخصى چند سال قبل، دكّانى را خريده و خمس پول آن را داده فعلا آن
دكّان را فروخته، آيا ما زاد بر قيمت خريد خمس دارد يا نه؟.
ج
- اگر در همان سال كه فروخته، ما زاد بر قيمت خريد، صرف در مؤنه شود
خمس ندارد و الّا خمس آن، واجب است.
س 143
- زمينى كه خمس آن را دادهاند بعد از چند روز، مىفروشند در زيادى
آن، خمس، واجب است يا نه؟.
ج
- اگر جهت تجارت خريده باشد زيادى قيمت آن از عوائد سال ترقّى است و
اگر براى نگاهدارى خريدهاند زيادى آن، از عوائد سال فروش است و در هر دو صورت
چنانچه صرف مؤنه آن سال نشود، بايد خمس آن را بدهد.
س 144
- كسى خمس برنج يا گندم را داده بعدا برنج يا گندم تخميس شده را
بفروشد حال اگر از پول آنها در آخر سال، زياد بيايد آيا خمس آن پول