قيمت سوقيّه آن، خمس دارد يا نه؟ و در صورت تعلّق خمس، پس از فروش، پرداخت نمايم يا هم اكنون ارزيابى نموده خمس آن را بپردازم؟.

ج‌

- در فرض مسأله اگر اراضى مزبوره را بقصد تملّك احيا كرده‌ايد فعلا خمس به آنها تعلّق گرفته و بايد هم اكنون ارزيابى نموده و خمس آن را بدهيد و اگر قبل از فروش خمس آن را بپردازيد بايد خمس ثمن را بپردازيد و در اين صورت بايد حاكم شرع فروش مقدار خمس را اجازه نمايد و در هر دو صورت مقدارى را كه بابت اجرت تحجير و غيره از پول مخمّس داده‌ايد كسر نماييد.

موارد تعلّق يا عدم تعلّق خمس به خانه‌

س 25

- كسى خانه‌اى دارد، قسمتى از آن را اجاره داده و قسمت ديگر را خودش ساكن است آيا اين قسمت مورد اجاره، خمس دارد و يا چون اصل خانه، مورد احتياج بوده اصلا خمس ندارد؟.

ج‌

- اگر مقدارى كه اجاره داده زائد بر احتياج باشد خمس دارد و اگر مورد احتياج است خمس ندارد.

س 26

- در صورت وجوب خمس، فقط قيمت اطاقهايى كه اجاره داده حساب كند يا به سهم اطاقها از قيمت حياط و حوض و برق و سائر لوازم منزل هم بايد خمس داده شود؟.

ج‌

- بايد دو اطاق را با توجّه به حقّ استفاده از اشياء مذكوره در سؤال حساب كند.

س 27

- شخصى خانه‌اى دارد كه والده‌اش دو دانگ آن را به او صلح كرده و او هم يك دانگ آن را مهريّه عيالش قرار داده و نيز يك دانگ ديگر را والده‌اش به او صلح كرده مشروط بر اين كه تا خودش زنده است اختيار فسخ داشته باشد. پس از فوت والده‌اش آن يك دانگ ديگر هم به او رسيده و در اين خانه با برادرش شريك بوده و چون برادرش حاضر به تفكيك يا تعمير نشده و از اين نظر در زحمت بوده خانه ديگرى خريدارى نموده و نصف پول آن را از منافع سال جارى پرداخته و بقيّه آن را قرض الحسنه گرفته كه بتدريج بپردازد، اكنون به كدام قسمت آن خانه، خمس، تعلّق مى‌گيرد؟ به يك دانگى كه مهر عيالش است كه ابتدا از طرف‌