مى‌شود مجوّز افطار نيست مگر اين كه خوف ضرر داشته باشد.

روزه بر مريض واجب نيست‌

س 85

- شخصى هميشه مبتلا به مرضى است كه نمى‌تواند از خوردن و آشاميدن، خوددارى نمايد لذا روزه گرفتن در ماه مبارك رمضان براى او مشكل است و سبب زيادى مرضش مى‌شود حال اگر مختصرى در روز، اكل و شرب كند و بعد امساك نمايد و نيّت روزه كند روزه‌اش صحيح است يا نه؟ و در صورتى كه صحيح نباشد ثواب روزه دار را دارد يا نه؟.

ج‌

- در فرض مذكور، روزه او صحيح نيست و اگر مرض او تا ماه رمضان ديگر ادامه پيدا كند قضا نيز بر او واجب نيست و بايد براى هر روز يك مدّ طعام به فقير بدهد و اميد است كم خوردن او خالى از ثواب نباشد.

س 86

- بر اثر بيمارى و نقاهت، سحرى نخوردم و گفتم امروز را نمى‌توانم روزه بگيرم اتّفاقا در روز حالم بهتر شد و روزه گرفتم، آيا روزه‌ام صحيح است يا نه؟.

ج‌

- احتياطا قضاى آن روز را نيز به جا آوريد.

س 87

- مريضى كه به بيمارى آپانديس مبتلا است و بايد در وقت معيّن، عمل شود و دكتر اظهار مى‌دارد در صورتى كه روزه بگيرد، دو ماه عمل، بتأخير مى‌افتد در اين حال بايد روزه بگيرد يا نه؟.

ج‌

- در فرض مسأله، اگر روزه، ضررى جز تأخير عمل نداشته باشد مجوّز افطار ندارد. بلى جايز است قبلا عمل نمايد، به نحوى كه در ماه مبارك رمضان از جهت عمل، نتواند روزه بگيرد.

هر گاه روزه گرفتن مشقّت يا ضرر داشته باشد

س 88

- شخصى كه ضعيف البنيه مى‌باشد و نمى‌تواند موقعى كه ماه رمضان مصادف با ايّام تابستان و بهار است كه روزها طولانى است روزه بگيرد، ولى در ايّام زمستان و پائيز كه روزها كوتاه است مى‌تواند روزه بگيرد، آيا واجب است در ايّامى كه مى‌تواند روزه بگيرد قضاء روزه را به جا آورد؟ و در صورت وجوب قضا در ايّام پائيز يا زمستان آيا براى تأخير قضاء روزه كفّاره هم بايد بدهد يا خير؟.