اسم الکتاب : ترجمه تفسیر المیزان المؤلف : علامه طباطبایی الجزء : 1 صفحة : 260
پس اين طائفه كه
گفتيم ايمان داشتهاند، ولى عمل صالح نكردهاند، آنهايند كه عهدى از خدا گرفته
بودند، و بخاطر اعمال بدشان داخل جهنم ميشوند، بخاطر داشتن عهد، مشمول شفاعت شده،
از آتش نجات مىيابند.
آيه شريفه ((وَ
قالُوا: لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّاماً مَعْدُودَةً، قُلْ
أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْداً)، گفتند: آتش دوزخ جز چند روزى بما نمىرسد،
بگو مگر شما از خدا عهد گرفته بوديد)؟[1]،
نيز باين حقيقت اشاره دارد، و بنا بر اين، اين آيات نيز بهمان آيات قبل برگشت مىكند،
و بر روى هم آنها دلالت دارد بر اينكه مورد شفاعت، يعنى كسانى كه در قيامت برايشان
شفاعت ميشود، عبارتند از گنهكاران ديندار، و متدينين بدين حق، ولى گنهكار،
اينهايند كه خدا دينشان را پسنديده.
4- شفاعت
از چه كسانى صادر ميشود؟
[اقسام
شفاعت و شفعاء]
از آنچه تا
كنون از نظر خواننده گذشت ميتوان اين معنا را بدست آورد، كه شفاعت دو قسم است، يكى
تكوينى، و يكى تشريعى و قانونى، اما شفاعت تكوينى كه معلوم است از تمامى اسباب
كونى سر مىزند، و همه اسباب نزد خدا شفيع هستند، چون ميان خدا و مسبب خود
واسطهاند، و اما شفاعت تشريعى و مربوط باحكام، (كه معلوم است اگر واقع شود، در
دائره تكليف و مجازات واقع ميشود) نيز دو قسم است، يكى شفاعتى كه در دنيا اثر
بگذارد، و باعث آمرزش خدا، و يا قرب بدرگاه او گردد، كه شفيع و واسطه ميان خدا و
بنده در اين قسم شفاعت چند طائفهاند.
اول توبه از
گناه، كه خود از شفيعان است، چون باعث آمرزش گناهان است، هم چنان كه فرمود: ((قُلْ: يا
عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ، لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ
اللَّهِ، إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً، إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ
الرَّحِيمُ، وَ أَنِيبُوا إِلى رَبِّكُمْ)، بگو: اى بندگانم، كه بر نفس خود
زياده روى روا داشتيد، از رحمت خدا مايوس نشويد، كه خدا همه گناهان را مىآمرزد،
چون او آمرزگار رحيم است، و بسوى پروردگارتان توبه ببريد)[2]،
كه عموميت اين آيه، حتى شرك را هم شامل ميشود، و قبلا هم گفتيم: كه توبه شرك را هم
از بين مىبرد.
دوم ايمان
برسولخدا 6 است، كه در بارهاش فرموده: ((آمِنُوا بِرَسُولِهِ) تا آنجا كه
مىفرمايد:(يَغْفِرْ لَكُمْ)، برسول او ايمان بياوريد، تا چه و چه و چه، و
اينكه گناهانتان را بيامرزد)[3].
يكى ديگر عمل
صالح است، كه در بارهاش فرموده: ((وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ
عَمِلُوا الصَّالِحاتِ: لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِيمٌ)، خدا كسانى
را كه ايمان آورده، و اعمال صالح كردند، وعده