حرکت و زمان در فلسفه اسلامی 1 - مطهری، مرتضی

اسم الکتاب : حرکت و زمان در فلسفه اسلامی 1 المؤلف : مطهری، مرتضی الجزء : 1 صفحة : 492

از نساخ باشد . مرحوم آخوند مرحله هفتم را تحت عنوان " قوه و فعل " مطرح کرده ، حرکت و سکون را در ذیل قوه و فعل مطرح کرده ولی تتمه احوال‌ حرکت یک مرحله مستقلی شده است . مرحوم حاجی احتمال می‌داد که اساسا این‌ از نساخ باشد ، ولی نساخ چرا چنین کرده اند ؟ نساخ از اول دیده اند که در اینجا اگر یک مرحله مستقلی دست و پا نکنند جلد اول اسفار نه مرحله‌ می‌شود و عدد نه یک عدد شکسته است و حتما باید تعداد مرحله‌ها یک عشره‌ کامله بشود والا با مرحله " فی العقل والمعقول " که مرحله نهم می‌شود تمام می‌شد . اتفاقا آنها اشتباه کرده اند و مرحله ها ده تاست اما مرحله‌ دهم همان جلد دوم اسفار ( چاپ قدیم ) است یعنی بحث جواهر و اعراض که‌ بحث مقولات است ، این همان مرحله دهم است و بعضی از نسخه های اسفار به‌ اول مباحث جواهر و اعراض که می‌رسد نوشته اند " المرحلة " ، و ننوشته‌ اند مرحله چندم . این همان مرحله عشره است . چون همانطور که در " منظومه " آمده مباحث جواهر و اعراض در " منظومه " جزء امور عامه‌ است و جلد اول و دوم اسفار به چاپ قدیم و اول تا پنجم اسفار به چاپ‌ جدید مباحث امور عامه است و ده مرحله هم هست یعنی ابتدای جلد چهارم‌ باید بنویسند " المرحلة العاشرش " که شامل جلد چهارم و پنجم ( چاپ‌ جدید ) می‌شود . ولی نساخ توجه نکرده اند که مباحث جواهر و اعراض جزء امور عامه است و خود یک مرحله مستقلی است . گمان کرده اند که امور عامه با بحث " فی العقل والمعقول " پایان می‌پذیرد پس باید " فی‌ العقل والمعقول " مرحله دهم باشد . 8 - اینها همه دلیل است که اسفار از اول که تهیه شده است به صورت‌ یادداشت هائی تهیه شده و خود مؤلف نرسیده است که برای مرتبه دوم‌ پاکنویس کند و به آنها نظم دهد . تنها اینها نیست ، قرائن بسیار زیادی‌ بر این مدعا وجود دارد ، در اسفار مکرر در مکرر مطلبی را که در گذشته‌ بحث کرده اند می‌گویند " وسیجی‌ء " و مطلبی را که در آینده می‌خواهند بگویند می‌گویند " قدمضی " . شاید در آن ترتیبی که خود ایشان در نظر داشته اند اول همین طور هم در نظر

اسم الکتاب : حرکت و زمان در فلسفه اسلامی 1 المؤلف : مطهری، مرتضی الجزء : 1 صفحة : 492

صيغة PDF

شهادة

الفهرست