اسم الکتاب : فلسفه تاریخ 2 المؤلف : مطهری، مرتضی الجزء : 1 صفحة : 9
1 ریشههای فکری فلسفه مارکس
- . . . همکار خیلی صمیمی مارکس که به او مارکس دوم هم میگفتند
انگلس است که او هم در سال 1820 یعنی دو سال بعد از مارکس در شهر "
بارمن " متولد میشود : انگلس خدمات زیادی نسبت به مارکس داشته ، چه
از جهت مادی و چه از جنبههای فکری . از جهت مادی ، همان دوره فلاکت
مارکس به وسیله تامینهای مادی انگلس اداره میشد و اگر او نبود وی اصلا
قادر به ادامه حیات نبود . خودش از یک خانواده ثروتمند از اهالی "
بارمن " بود و یک کارگاه نساجی و خلاصه ثروت قابل ملاحظهای داشتند ، و
بعد اشاره میکند که محیط خانوادگی انگلس او را خیلی زود به یک جوان
سرکش مبدل کرد[1] .
یک مساله در اینجا همین است که هم خود مارکس هم انگلس ، اینها
هیچکدام وابسته به آن طبقهای که مدافع آن طبقه از آب درآمدند نبودند ،
یعنی اینها جزو طبقهای که مدافع آن طبقه بودند نبودند یعنی از طبقه کارگر
نبودند . خودش از طبقه بورژوا بوده ، انگلس هم که اصلا از طبقه
سرمایهدار بوده ، پدرش کارخانهدار بوده و [ مولف ] علت عصیان انگلس
را فقط یک امر روانی توجیه میکند ، میگوید به علت
[1] خلاصهای از صفحات 8 و 9 کتاب مارکس و مارکسیسم .
اسم الکتاب : فلسفه تاریخ 2 المؤلف : مطهری، مرتضی الجزء : 1 صفحة : 9