124- منظور از عدالت كه در شرائط تعدّد همسر ذكر شده چيست؟

در سوره نساء آيه 3 مى‌خوانيم‌ «فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً» (اگر مى‌ترسيد عدالت را [درباره همسران متعدد] رعايت نكنيد تنها به يك همسر قناعت نمائيد همچنين در آيه 129 همين سوره مى‌خوانيم‌ «وَ لَنْ تَسْتَطِيعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَيْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ»

(و هرگز نمى‌توانيد [از نظر محبت قلبى‌] در ميان زنان، عدالت كنيد، هرچند كوشش نمائيد) در اينجا اين سؤال مطرح مى‌شود كه منظور از عدالت در مورد همسران متعدّد چيست؟

آيا اين عدالت مربوط به امور زندگى از قبيل هم‌خوابگى و وسايل زندگى و رفاه و آسايش است يا منظور عدالت در حريم قلب و عواطف انسانى نيز هست؟

شك نيست كه «عدالت» در محبت‌هاى قلبى خارج از قدرت انسان است چه كسى مى‌تواند محبّت خود را كه عواملش در بيرون وجود اوست از هر نظر تحت كنترل درآورد؟ به همين دليل رعايت اين نوع عدالت را خداوند واجب نشمرده و در آيه 129 همين سوره مى‌فرمايد: «وَ لَنْ تَسْتَطِيعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَيْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ» شما هر قدر كوشش كنيد نمى‌توانيد در ميان همسران خود (از نظر تمايلات قلبى) عدالت و مساوات برقرار سازيد.

بنابراين محبّت‌هاى درونى مادامى‌كه موجب ترجيح بعضى از همسران بر بعضى ديگر از جنبه‌هاى عملى نشود ممنوع نيست، آنچه مرد موظّف به آن است رعايت عدالت در جنبه‌هاى عملى و خارجى است.