اسم الکتاب : يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 157
در ضمن اشارهاى است به اين كه پيغمبر اسلام صلى الله عليه و آله نيز از همان
پيامبران است، زيرا مىگويد «توهم شكيبائى كن آنگونه كه پيامبران اولو العزم
شكيبائى كردند».
و اگر بعضى «عزم» و «عزيمت» را به معنى «حكم و شريعت» تفسير كردهاند به همين
مناسبت است، وگرنه «عزم» در لغت به معنى شريعت نيامده است.
به هر حال طبق اين معنى «مِنَ» در «مِنَ
الرُّسُلِ» «تبعيضيه» است، و اشاره به گروه خاصى از
پيامبران بزرگ است كه صاحب شريعت بودهاند، همانها كه در آيه 7 سوره احزاب نيز به
آنان اشاره شده «وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِيِّينَ
مِيثاقَهُمْ وَ مِنْكَ وَ مِنْ نُوحٍ وَ إِبْراهِيمَ وَ مُوسى وَ عِيسَى ابْنِ
مَرْيَمَ وَ أَخَذْنا مِنْهُمْ مِيثاقاً غَلِيظاً» «به خاطر بياور هنگامى را كه از پيامبران پيمان گرفتيم، و از تو و از نوح و
ابراهيم و موسى و عيسى بن مريم، از همه آنها پيمان محكمى گرفتيم»
در اينجا بعد از ذكر همه انبياء به صورت جمع، به اين پنج پيامبر بزرگ اشاره
مىكند، و اين دليل بر ويژگى آنها است.
در آيه 13 سوره شورى نيز از آنها سخن مىگويد: «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ
الَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ وَ ما وَصَّيْنا بِهِ إِبْراهِيمَ وَ مُوسى وَ
عِيسى» «آئينى براى شما تشريع كرد كه به نوح توصيه
كرده بود و آنچه را بر تو وحى فرستاديم و بر ابراهيم و موسى و عيسى سفارش نموديم».
روايات فراوانى در منابع شيعه و اهل سنت نيز در اين زمينه نقل شده است كه
پيامبران اولو العزم همين پنج تن بودند، چنانكه در حديثى از امام باقر و امام صادق
عليهما السلام آمده است: منهم خمسة: اولهم نوح، ثم
ابراهيم، ثم موسى، ثم عيسى، ثم محمد صلى الله عليه و آله[1]، و هنگامى كه راوى سؤال مىكند: لم سموا اولو العزم: «چرا آنها اولو العزم ناميده شدند»؟ امام در پاسخ مىفرمايد: لانهم بعثوا الى شرقها و غربها، و جنها و انسها «زيرا آنها مبعوث به شرق و غرب و جن و انس شدند» [2].
[1]- «مجمع البيان» ذيل آيات مورد بحث
(جلد 9 صفحه 94).
[2]- «بحار الانوار» جلد 11 صفحه 58
(حديث 61) در همان جلد صفحه 56 حديث 55 نيز با صراحت در اين زمينه سخن مىگويد.
اسم الکتاب : يكصد و هشتاد پرسش و پاسخ المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 157