درس پنجاه و ششم: خردمند و بى‌خرد

اميرمؤمنان على عليه السلام مى‌فرمايد:

العاقِلُ يَعْتَمِدُ عَلى‌ عَمَلِهِ وَالْجاهِلُ يَعْتَمِدُ عَلَى‌ أَمَلِهِ‌ [1]

ترجمه‌

خردمند بر سعى و عمل خويش تكيه مى‌كند و بى‌خرد بر آرزوهاى خويش.

شرح كوتاه‌

خردمندان افرادى مثبت و حقيقت جو هستند لذا هميشه هدف‌هاى بلند خويش را در وجود خارجى جستجو مى‌كنند، و چون رسيدن به آنها بدون تلاش و سعى و كوشش ممكن نيست، همّت خويش را روى عمل خويش متمركز مى‌سازند، در حالى كه جاهلان بى‌خبر در دريايى از آرزوها و اوهام غوطه ورند و گمشده‌هاى خود را تنها در عالم خيال مى‌جويند، و چون دست يافتن به تخيّلات نيازى به كار و كوشش ندارد، گرايش‌هاى منفى در همه شئون زندگى آنها آشكار مى‌گردد، هميشه به انتظار پيروزى‌هاى خيالى در فردايى كه هنوز نيامده و شايد هيچ‌گاه نخواهد آمد دلخوشند، و بنابراين در زندگى تكيه گاهى جز آرزو ندارند.

[1] غرر الحكم.