درس پنجاه و يكم: نشانه‌هاى ستمگر

اميرمؤمنان على عليه السلام مى‌فرمايد:

لِلظّالِمِ ثَلاثُ عَلاماتٍ:

يَظْلِمُ مَنَ فَوْقَهُ بِالْمَعْصِيَةِ وَمَنْ دُوْنَهُ بِالْغَلَبَةِ

وَيُظاهِرُ الْقَوْمَ الْظَّلَمة [1]

ترجمه‌

ستمگر سه نشانه دارد: به آنها كه بالاتر از او هستند با مخالفت و نافرمانى ستم مى‌كند، و نسبت به آنها كه زير دست او قرار دارند از طريق قهر و غلبه ستم مى‌نمايد، و با ستمگران همكارى دارد.

شرح كوتاه‌

آن‌كس كه روح ستمگرى بر فكرش غلبه كند و تحت نفوذ اين روحيه پليد قرار گيرد، در هر مورد به شكلى خودنمايى مى‌نمايد: از انجام وظايف خود در برابر آنها كه پذيرش فرمان آنها لازم است سرپيچى مى‌كند، و در برابر زيردستان به قهر و غلبه و زور و قلدرى متوسل مى‌شود، و دوستان و هم‌رديفان و همكاران خود را از ميان ستمگران انتخاب مى‌نمايند، او در هر حال ستمگر است ولى در هر مورد به شكل مناسب آن مورد در مى‌آيد.

[1] نهج‌البلاغه، كلمات قصار.