درس بيست و نهم: پند

اميرالمؤمنين عليه السلام فرمودند:

إِتَّعِظُوا بِمَنْ كانَ قَبْلَكُمْ قَبْلَ أَنْ يَتَّعِظَ بِكُمْ مَنْ بَعْدَكُمْ‌ [1]

ترجمه‌

از پيشينيان خود پند و عبرت بگيريد قبل از آن كه آيندگان از زندگى و سرنوشت شما عبرت گيرند.

شرح كوتاه‌

پتاريخ پر است از درس‌هاى عبرت، پر است از پندها و موعظه‌ها، سرانجام مظالم، ستم‌ها، اختلافات و پراكندگى‌ها، ركودها و تحجّرها، بى‌خبرى‌ها از وضع محيط و زمان، همه در آيينه تاريخ منعكس است. اما على عليه السلام آن ابرمرد تاريخ بشريت به ما هشدار مى‌دهد كه شما از وضع زندگى و سرنوشت گذشتگان پند و عبرت گيريد و نگذاريد سرنوشت زشت و شوم شما درس عبرتى براى آيندگان گردد، اين درياى خروشان زمان همه را با خود مى‌برد، خوشبخت جمعيّتى كه به گذشته آن مى‌نگرند و سعادت و نيكبختى خويش را بر امواج آينده ترسيم مى‌كنند.

[1] نهج‌البلاغه، از خطبه 31.