ششم: حدّ مطاف‌

مسأله 430- مشهور ميان جمعى از فقها اين است كه بايد طواف در فاصله مقام ابراهيم و خانه كعبه باشد [1] و از هر طرف بايد اين فاصله در نظر گرفته شود، بنابراين در طرف «حجر اسماعيل» محدوده طواف شش ذراع و نيم (كمتر از سه متر و نيم) خواهد بود، زيرا حجر اسماعيل (كه مجموعاً بيست ذراع است) از آن كم مى‌شود، ولى حق اين است كه طواف در تمام مسجد الحرام جايز مى‌باشد؛ هر چند در غير مواقع ازدحام رعايت احتياط مستحب است؛ يعنى اگر طواف كردن در فاصله مزبور مشكل نباشد، از آن حد خارج نشود.

مسأله 431- اتّصال صفوف طواف كنندگان شرط نيست.

مسأله 432- طواف در طبقات بالا در حال ازدحام زياد، و در مورد بيماران كه اجازه طواف از پائين به آنها داده نمى‌شود، اشكالى ندارد؛ و گرفتن نايب لازم نيست.

سؤال 433- خانمى بدون كمك ديگران قادر بر طواف نيست يا بايد او را با تخت در خارج مطاف طواف دهند، يا شخص‌

[1] اين فاصله بيست و شش ذراع و نيم، يعنى كمتر از سيزده متر مى‌باشد.