آنچه در زمين است همه را از سوى خودش مسخّر شما ساخته» [1]، عالم هستى در خدمت انسان است. در كدام مكتب چنين ارزش والايى براى انسان قائل شده‌اند؟!

دو حديثى كه ذكر شد شاهد ديگرى بر اين معناست. انسان با ايمان به قدرى احترام دارد كه غمگين كردنش تا اين اندازه مهمّ است ويا اعلان جنگ با خداست. اين مسئله نشان دهنده دو چيز است:

اوّلًا؛ اسلام يك مكتب انسان پرور و انسان دوست است.

ثانياً؛ مقدار ارزش انسان با ايمان را بيان مى‌كند.

ما داراى چنين مكتبى هستيم ولى بايد ببينيم در زندگى اجتماعى و فردى چقدر آزار ما به ديگران مى‌رسد؟ گاهى مسائل جدّى را تحت لباس شوخى به ديگران تحويل مى‌دهد و يا همسر آزارى، فرزند آزارى، همسايه آزارى، اشغال پياده‌رو و آزار مردم، آزار در رانندگى و ... همه آزار مؤمن است. حتّى عبادت نبايد مزاحمت براى ديگران باشد، صداى بلندگوهاى مساجد فقط در موقع اذان آن هم با صداى معتدل بايد پخش شود تا مزاحم همسايه‌ها نشود ولى امروزه طورى شده كه خانه‌اى كه در همسايگى مسجد است ارزشش كم مى‌شود.

در مكاتب ديگر انسان چقدر احترام دارد؟ مكاتب مادّى از نظر فلسفه خلقت، انسان را تكامل يافته ميمون مى‌دانند، كه با «نفخت فيه من روحى» بسيار تفاوت دارد.

[1] سوره جاثيه، آيه 13.