9- بت‌ها در ميان شما برپا و مورد احترام بود؛

10- گناه وجودتان را فرا گرفته بود و سر تا پا غرق در گناه بوديد».

از فرمايش اميرالمؤمنين عليه السلام استفاده مى‌گردد كه فقر بر آنها حاكم بود؛ فقر دينى، فرهنگى، سياسى، اقتصادى، امنيّتى و ... خداوند مهربان در ميان چنين مردمى- كه از هر جهت مرده بودند- پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله را برانگيخت و علم و دانش را براى آنها به ارمغان آورد.

بدين وسيله عربهاى عصر جاهليّت و مسلمانان بعد از ظهور اسلام، با علم و دانش آشنا شدند و طولى نكشيد كه آنها پيشواى جهان دانش شدند. از اين رو، زمينه‌ساز جنبش و حركت اروپا، آثار دانشمندان اسلامى بود كه حدود چهار الى پنج قرن پيش سبب روى آوردن آنها به علم و دانش شد. اگرچه متأسّفانه، مسلمانانى كه وارثان علم و امير دانش جهان بودند، از فراگيرى علوم تجربى و صنعت بازماندند و امروز دست نياز به كشورهاى اروپايى دراز كردند و آنها نيز با اعزام كارشناسان خود، حامل فساد و فحشاء شدند.

اكنون بر فرهيختگان علم و دانش لازم است تا تاريخ و آثار دانشمندان اسلامى، اعترافات دانشمندان غربى به پيشرفتهاى مسلمانان در علم، اختراعات و ابتكارات علمى مسلمانان قبل از نهضت اروپا و ... را مورد توجّه قرار داده، با تدريس اين گونه مطالب در دانشگاهها و مراكز علمى، نسل جوان را براى فعّاليّت هر چه بيشتر، با نسل پيشين پيوند دهند.

آثار و بركات نور

در مثال دوّم، ايمان به نور و كفر به ظلمت تشبيه شده است. براى روشن شدن و درك عظمت نور ايمان، شايسته است به آثار و بركات نور مادّى اشاره شود: