روايات در اين زمينه فراوان است كه به چند روايت اشاره مى‌كنيم:

1. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد:

«إنَّ المُؤْمِنَ لَيُدْرِكُ بِحُسْنِ خَلْقِهِ دَرَجَةَ قائِمِ اللَّيْلِ وَصَائِمِ النَّهارِ

؛ مؤمن با حسن خلق خود به درجه كسى مى‌رسد كه شبها به عبادت مى‌ايستد و روزها روزه دار است». [1]

2. و همان حضرت فرمود:

«ما مِنْ شَي‌ءٍ اثْقَلُ فىِ المِيزانِ مِنْ خُلُقٍ حَسَنٍ‌

؛ چيزى در ميزان عمل در روز قيامت سنگين‌تر از اخلاق خوب نيست». [2]

3. و در جايى ديگر مى‌فرمايد:

«اكْثَرُ ما يُدْخِلُ النّاسَ الْجَنَّةَ تَقْوى اللَّهِ وَحُسْنُ الخُلُقِ‌

؛ بيشترين چيزى كه مردم را وارد بهشت مى‌كند تقوا و اخلاق نيكو است». [3]

4. امام على بن موسى الرضا عليه السلام از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نقل مى‌كند كه فرمود:

«عَلَيْكُمْ بِحُسْنِ الخُلُقِ، فَإِنَّ حُسْنَ الْخُلُقِ في الجَنَّةِ، لامَحالَةَ، وَإيّاكُمْ و سُوء الْخُلْقِ فإنّ سُوءَ الخُلُقِ فِي النّارِ لامَحالَةَ

؛ بر شما لازم است كه اخلاق خوب داشته باشيد، زيرا سرانجام خوش اخلاق بهشت است و از بداخلاقى بپرهيزيد كه سرانجام آن آتش است». [4]

يكى از وصيت‌هاى اخلاقى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به على عليه السلام اين بود: سه كار است كه اين امّت توانايى آن را (به طور كامل) ندارند، عدالت و برابرى با برادر دينى در مال، واداى حقّ مردم با قضاوت عادلانه نسبت به خود و ديگران، و خدا را در هر حال ياد كردن، البتّه منظور گفتن

«سُبْحانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُللَّهِ وَ لا إلهَ الّا اللَّهُ وَاللَّهُ أكْبَرُ»

نيست، بلكه منظور اين است هنگامى كه كار حرامى در مقابل آنها قرار مى‌گيرد، از خدا بترسند و آن را ترك كنند. [5]

[1] تفسير مجمع البيان، ج 10، ص 333.

[2] همان مدرك.

[3] همين مضمون در وسائل الشيعه، ج 8، ص 504؛ تفسير قرطبى، ج 10، ص 6707.

[4] تفسير روح البيان، ج 10، ص 108.

[5] تفسير نور الثقلين، ج 1، ص 140.