آيا در ميان تمام مراكز تجارتى دنيا و پس از آن در ميان مراكز بازرگانى شبه جزيره عرب بهتر از سرزمين عقب مانده حجاز يافت نمى‌شد كه براى اين موضوع كانديد شود؟!

تاريخ‌هايى كه در دست ماست مكّه و مدينه را از مركز بزرگ تجارتى نمى‌داند، بلكه در رديف آنها نيز قرار نمى‌دهد و خلاصه وضع بازرگانى اين دو نقطه را يك وضع ساده و عادى معرفى مى‌كند، ولى شايد تاريخ‌هاى ساختگى شاگردان مكتب ماركس و پيروان فلسفه كمونيسم طور ديگرى حكم كنند!

اگر همه دانشمندان و متفكّرين جهان، حقايق تاريخى را پايه افكار و مطالعات خود قرار دهند؛ متأسفانه اين جمعيّت موضوع را از آن سر گرفته‌اند، مى‌خواهند تاريخ را بر روى پايه فرضيات و افكار خود بنا كنند و دوباره برگردند از آن نتيجه‌گيرى نمايند!

آيا شما عقيده داريد با اين گونه تفكّرات غلط مى‌توان به حقايق پى برد؟- من كه عقيده ندارم ... شما مختاريد.

... اكنون درست توجه كنيد تا مجملى از عقايد و آداب مذهبى اعراب را در زمان‌هاى جاهليت و عصر قبل از ظهور اسلام براى شما نقل كنم و بدينوسيله مشت كسانى را كه مى‌خواهند با تاريخ‌هاى ساختگى خود، چهره حقايق را بپوشانند باز كنم، و بار ديگر عجز و ناتوانى فلسفه ماترياليسم آشكار شود، ضمناً ميزان اطلاعات طرفداران «كمونيسم» كه مى‌گويند: «عقايد و افكار اسلامى نمونه‌اى از افكار و ايدئولوژى‌هاى عرب در زمان جاهليت است!» نيز بدست آيد.

3- ايدئولوژى‌ها و افكار عرب در جاهليت‌

از همه مسائل مربوط به حالات اعراب در زمان جاهليت جالب‌تر موضوع عقايد و افكار آنها است. زيرا انواع خرافات و اوهام با قيافه‌هاى مختلفى در ميان آنها خودنمايى مى‌كرد- از عبادات گرفته تا مراسم دفن اموات و وضع حمل زنان چنان آلوده به افكار خرافى شده بود كه تصور آن امروز براى ما مشكل است.

البتّه شرح تمام آن‌ها از عهده من خارج است لذا به شرح قسمتى كه بيشتر به مقصود ما كمك مى‌كند مى‌پردازم:

لابد شنيده‌ايد كه اعراب با كمال ذلت و خوارى در برابر قطعات سنگ و چوب و فلزات كه به اشكال مختلف، زشت و زيبا، كوچك و بزرگ، بدست‌هاى خودشان تراشيده و پرداخته بودند به سجده مى‌افتادند حاجات و مهمات و رفع مشكلات خود را از آن هياكل پست و ناچيز كه از بى‌ارزش‌ترين موجودات عالم بودند درخواست مى‌كردند! و معتقد بودند آنها جزء مقربان و درباريان درگاه خداوند جهان هستند و مى‌توانند به وسيله توصيه و سفارش، گره از كار آنها بگشايند!

ولى هيچ‌گاه فكر كرده‌ايد بشر چه اندازه بايد روح و فكر خود را كوچك كند تا به چنين كار ابلهانه و ننگينى تن در دهد؟! هيچ مى‌توانيد تصور كنيد افكارى كه به موازات اين روحيه پيدا مى‌شود چگونه افكارى‌