آيا نمى‌دانند هر كس با خدا و رسولش دشمنى كند، براى او آتش دوزخ است؛ جاودانه در آن مى‌ماند؟! اين، همان رسوائى بزرگ است!

شأن نزول:

آتش كيفر دشمنى با خدا

از گفتار بعضى از مفسران چنين استفاده مى‌شود: دو آيه فوق، مكمّل آيه گذشته است، و طبعاً در همان شأن نزول نازل شده، ولى جمعى ديگر از مفسران، شأن نزول ديگرى براى اين دو آيه نقل كرده‌اند و آن اين كه:

هنگامى كه در نكوهش تخلف‌كنندگان از غزوه «تبوك»، آياتى نازل شد، يكى از منافقان گفت: به خدا سوگند اين گروه، نيكان و اشراف ما هستند، اگر آنچه را «محمّد» صلى الله عليه و آله درباره آنها مى‌گويد، راست باشد، اينها از چهارپايان هم بدترند، يكى از مسلمانان، اين سخن را شنيد و گفت: به خدا آنچه او مى‌گويد، حق است، و تو از چهارپا بدترى!

اين سخن به گوش پيامبر صلى الله عليه و آله رسيد، به دنبال آن مرد منافق فرستاد و از او پرسيد:

چرا چنين گفتى؟

او سوگند ياد كرد، چنين سخنى نگفته است.

مرد مؤمنى كه با او طرف بود و اين سخن را به پيامبر صلى الله عليه و آله گزارش داده بود، گفت:

خداوندا! خودت راستگو را تصديق، و دروغگو را تكذيب فرما. آيات فوق نازل شد و وضع آنها را مشخص ساخت. [1]

ا 64 يَحْذَرُ الْمُنافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِما في‌ قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِؤُا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ ما تَحْذَرُونَ‌

[1] «بحار الانوار»، ج 22، ص 39 و ج 17، ص 183؛ «مجمع البيان»، ذيل آيات مورد بحث.